De nacht van donderdag 9 op vrijdag 10 mei lag Hr.Ms. Ol3 nog geen 3
mijl uit de kust van Egmond, in afwachting van nadere berichten. (Per
soonlijk vind ik dit een bijzonder gegeven: nog geen 7 kilometer was Cor
van der Veer toen verwijderd van zijn ouderlijk huis, waar hij, zoals later
zal blijken, nimmer terug zou keren!)
Vrijdagmorgen 10 mei werd omstreeks 04.15 uur door de periscoop van
Hr.Ms. 013 een luchtaanval waargenomen. Dit was dus 'de' aanval van
Duitse vliegtuigen op vliegveld Bergen. Omstreeks 06.30 uur ontving
Hr.Ms. 013 het bericht, dat ons land in oorlog met Duitsland was. Enge
land en Frankrijk waren bondgenoten van Nederland. Even later kreeg de
commandant het bericht op te stomen naar de lichtboei Zuiderhaaks. Dit is
een markeringspunt voor de kust tussen Callantsoog en Den Helder. Hier
zou de 013 contact maken met de mijnenlegger Hr.Ms. Jan van Gelder.
Kort na 18.00 uur volgde toen tezamen met de Jan van Gelder en enkele
andere onderzeeboten de oversteek naar Dover. De volgende dag werd deze
haven bereikt. Amper een dag later werd de reis voortgezet richting Ports-
mouth, waar de schepen op woensdag 15 mei aankwamen.
Vanuit deze haven zou Hr.Ms. 013 op woensdag 29 mei zijn eerste
patrouillereis maken door Het Kanaal. Op deze eerste reis had een onver
wachte ontmoeting met een Duitse U-boot plaats. Vanwege de te geringe
afstand was het echter niet mogelijk nog torpedo's af te vuren. Enigszins
teleurgesteld en zonder verdere actie voer de onderzeeboot verder.
Op zaterdag I juni was Hr.Ms. 013 terug in de haven van Portsmouth. De
onderzeeboot werd nu naar Dundee gezonden. Hij ging daar deel uitmaken
van de 9e Flottielje, die vanuit deze haven zou gaan opereren. Op vrijdag 7
juni kwam de Hr.Ms. 013 aan in zijn nieuwe thuishaven.
De 9e Flottielje bestond uit de Franse onderzeeboten Minerve en Rubisde
Noorse Ureddenkele Britse onderzeeboten, de Poolse Wilk en tenslotte
Hr.Ms. 013. Later werd de groep nog versterkt met enkele Nederlandse,
Poolse en Noorse schepen.
Op woensdag 12 juni kreeg de commandant van Hr.Ms. 013, luitenant ter
zee der eerste klasse E.H. Vorster, opdracht, in het Skager Rak te gaan
patrouilleren. Op woensdag 19 juni werd het schip vanuit Dundee terugge
roepen. Maar twee dagen later was nog steeds niets van de 013 vernomen!
Geestgronden. 6 1999), nr. 2/3
43