Het vissersdorp
Architectuur kan rijkdom en macht uitstralen. Anderzijds kan dorpsbebou
wing er ook blijk van geven, dat de bevolking weinig rijkdom heeft ge
kend. Wij zien dat bijvoorbeeld aan Egmond aan Zee, dat eeuwenlang
geheel gericht was op de visserij en dat veel armoede heeft gekend. Hoewel
de visserij al lange tijd geen middel van bestaan meer is, wordt het totaal
beeld van het dorp nog altijd bepaald door de kleinschaligheid die inherent
is aan armoede. De kleinschaligheid komt tot uiting in de kleine kavels en
lage, kleine huizen gebouwd met behulp van eenvoudige materialen en met
een geringe toepassing van ornamenten.
De enige, imposantere herinnering aan het vissersverleden is de Prins
Hendrik Stichting als tehuis voor oud-zeelieden. Vanaf 1870, toen het eer
ste gebouw van de Stichting werd gebouwd, heeft het gebouw een markan
te rol in het dorpsbeeld gespeeld. Aanvankelijk aan de noordzijde van de
Voorstraat en vanaf 1894 oostelijker aan de zuidzijde van de Voorstraat,
zijn er gebouwen opgetrokken die naar de maatstaven van die tijd niet
onopvallend genoemd konden worden. Toen in de jaren dertig een nieuw
onderkomen (het huidige) noodzakelijk was, is gekozen voor eveneens een
herkenbaar gebouw met zelfs een enigszins paleisachtige allure (afb. 17).
Geestgronden, 5 1998), nr. 3/4
83