i
Een kanon in Egmond aan Zee
C.J.W. Everts, gepensioneerd stuurman van de koopvaardij, wijdde in het
Marineblad. Orgaan en uitgave van de Koninklijke vereniging van marine
officieren jrg. 96, nr. 10 (oktober 1986onder de titel 'Een grove schending
van onze neutraliteit. 16 juli 1917: Het Bergen-incident' een artikel aan
schermutselingen voor de kust tussen Texel en Egmond tijdens de eerste
wereldoorlog. Engelse torpedobootjagers belaagden toen binnen de neutra
le Nederlandse territoriale wateren (toentertijd tot 3 mijl van de kust, tegen
woordig 12 mijl) zes Duitse koopvaardijschepen. De Duitse scheepvaart
maakte in die tijd dankbaar gebruik van de Nederlandse wateren voor erts
en kolenvervoer.
t
Afb. 14: De Britse torpedobootjager Thruster van de Harwich-Force die deelnam
aan de actie tegen de Duitse vrachtschepen (foto collectie C.J.W. Everts)
De granaten sloegen die 16de juli tot vier a zes kilometer landinwaarts in; tot
in Warmenhuizen, Schoorl. de Bergermeer en Wimmenum aan toe. Het was
een wonder dat daar geen slachtoffers vielen. Wel vond enig vee de dood. (Een
ontladen blindganger bevindt zich nog in Bergens museum 't Sterkenhuis.)
De reddingboot van Egmond, waarin ook de burgemeester had plaatsgeno
men, was nog betrokken bij de berging van twee van de drie Duitse slacht
offers op het ongeveer drie kilometer benoorden Bergen aan Zee aan de
grond gelopen stoomschip Renate Leonardt. Ook werden twee nog levende
scheepshonden van boord gehaald.
Na het incident werden in augustus bij verschillende kustplaatsen op het
land ter waarborging van de neutraliteit bronzen vestingkanonnen van 10,5
cm op een radaffuit (onderstel) geplaatst. In Egmond kwam op de noord-
22
Geestgronden, 5 (1998), nr.