Verklikkerlicht Falga
Lichtenlijn Zanddijk
(■ill
Rit'
De kustwachttoren verloor dus zijn functie als lage
licht van een lichtenlijn, maar behield wel een licht. Het
was uitsluitend nog sectorlicht dat waarschuwde voor
ondiepten. Het is op een gegeven moment bevestigd aan
de zuidwestzijde van de toren, ter hoogte van de onderste
verdieping.
De kustwachtpost is tot 1990 in gebruik geweest. De
zeeverkeersdienst is daarna overgenomen door het
Marinehavenkantoor in Den Helder. De kustwachttoren is
nu in gebruik als exclusief hotel.
Op ongeveer drie kilometer ten zuiden van de vuurtoren van
Kijkduin, in de duinen ter hoogte van strandpaal 3, is op 1 sep
tember 1864, gelijktijdig met het geleidelicht Schulpengat,
het verklikkerlicht Falga ontstoken. Het was een vast licht op
een houten opstand. De verklikker gaf met een smalle rode
sector aan wanneer de lichtenlijn Schulpengat moest worden
verlaten om geleidelijk meer naar het westen toe te koersen.
Vlakbij het verklikkerlicht stond een lichtwachterswoning. De
bouw hiervan is aanbesteed op 14 november 1863.
Op 15 januari 1871 is een groene sector toegevoegd. Bij de
overgang van groen naar rood moest de lichtenlijn Schulpen
gat worden verlaten.
De in 1871 gebouwde witte lichtwachterswoning bovenop de
Zanddijk, begin twintigste eeuw. De woning is in 1922 gesloopt
De iichtopstand Falga en de lichtwachterswoning omstreeks 1916
Uit een zogenoemd 'concessieboek'van de Dienstkring Pet
ten van Rijkswaterstaat valt op te maken dat er in 1907 een
(hulp) lichtopstand is geplaatst in de duinen nabij Falga. Mo
gelijk is toen de lichtopstand Falga vervangen door de open
gewerkte ijzeren toren die op oude foto's uit het begin van de
twintigste eeuw is te zien. Het concessieboek vermeldt ook
een verplaatsing van de lichtopstand Falga in 1916.
Het verklikkerlicht Falga is in de Tweede Wereldoorlog afge
broken en na de oorlog is er een nieuwe, hogere lichtopstand
geplaatst. Dit was een vierkante opengewerkte ijzeren toren
met een hoogte van 15,4 meter, met een zwart ruitvormig
scherm boven het licht.
In 1966 is het licht gedoofd om
dat het niet meer nodig was. In
dat jaar werd er een nieuwe
lichtenlijn ontstoken voor het
Schulpengat, bestaande uit
een licht op de kerktoren van
Den Hoorn en een laag licht in
de duinen ten zuidwesten van
Den Hoorn. De lichtopstand
Falga is in 1972 afgebroken.
In 1871 werden de kapen bij
de Zanddijk, in de duinen ter Het hoge licht Zanddijk. De foto is
hoogte van strandpaal 8, ver- ergens tussen 1924 en 1940genomen
vangen door twee lichtbakens.
De uiterton van Texel werd vanaf dat moment gemarkeerd
door twee kruisende lichtenlijnen: de lichtenlijn Kijkduin -
Schulpengat en de nieuwe lichtenlijn Zanddijk.
Uit berichten aan zeevarenden valt op te maken dat de lich
tenlijn op 1 november 1871 voor het eerst is ontstoken. Over
de verschijningsvorm van de eerste bakens van deze lich
tenlijn, of'kaapjes'zoals ze in de volksmond wel werden ge
noemd, heb ik tot nu toe echter geen informatie gevonden.
Gelijktijdig met de bouw van de lichtenlijn is er ook een
lichtwachterswoning gebouwd. Een witgepleisterde wo
ning bovenop de Zanddijk, vlakbij het hoge licht. Deze wo
ning is in 1922 gesloopt, nadat er eerst een nieuwe woning
was gebouwd onderaan de Zanddijk. De aanbesteding van
deze woning had op 11 november 1921 plaatsgevonden.
Deze woning is nog voor 1940 buiten dienst gesteld en ver
kocht door de Dienst der Domeinen.
