Verslag van de Najaars vergadering JLt /I A. 25 november in de Kolfweid, bezocht door 60 personen. ,;.l V.;i i Onderwerp vormde de bedijking van de Uitlandse polder en de aankoop nu van gronden daarin door Natuurmonu menten. De historische inleiding werd kundig verzorgd door Robbert Blom, die Dan van Lunsen moest vervangen. Bos wachter Marcel Haas gaf een overzicht van de aankopen van Natuurmonumenten en de vernatuurlijking daarvan. De bedijking van de Uitlandse polder of Buitenjewel liep pa rallel met die van de Zijpe. Het eerste octrooi tot inpoldering van de Zijpe werd al in 1443 verleend door Filips de Goede van Bourgondië. Maar het duurde tot 1552 tot schilder en kanunnik Jan van Scorel van Keizer Karei V een octrooi kreeg en geldschieters vond in Antwerpen om van de Zijpe zijn gedroomd Nova Roma te kunnen maken. De nieuwe Zijper Zeedijk werd met schinkels, verbindingsdijken, met het ei land 't Oog verbonden. Want men wilde voorkomen dat tus sen het Oog en de nieuwe dijk een open spui zou ontstaan waar het water bij hoge vloeden met grote forse zou doorstromen. De eerste aanleg was in 1553/55. De Noordschinkeldijk liep van de Oger uitwateringsluis naar de eerste hoek van de nieuwe dijk. Het onderhoud kwam verder voor rekening van de heer van Brederode. De Zuidschin- keldijk liep van de Oger Zuidduinen naar de Zijperdijk, 'raaiend' op de toren van St. Maarten. Al bij de storm van november 1555 sloeg de Zuiderschinkel over 500 meter weg bij de Zuidduinen. De Noorderschinkel verdween voor de helft met een deel van de Zijperdijk. Herstel volgde in de jaren '56 en '57. Sitse Hayesz was de eerste pionier die zich in Uiterland vestigde. Hij bouwde een boerderij in de hoek van de Jeweldijken Noordschinkel. Tijdens de Allerheiligenvloed in 1570 hield de opgestoven Zuiderschinkel het. De Noorderschinkel en de Zijperdijk braken. Bij octrooi van Alva werden de Zijper dijken her steld. Maar de polder werd tijdens het beleg van Alkmaar op bevel van Sonoy opnieuw geïnundeerd. In 1597, werd de Zuiderschinkel hersteld, korter, naar het huidige tracee. Pas in 1615 volgde het herstel van Oger polderdijken en Noorderschinkel. Deze kwam iets noordelijker te liggen en sloot aan op de Helmdijk. In het tweede gedeelte van de avond ontvouwde boswach ter Marcel Haas de plannen van Natuurmonumenten in de Uitlandse polder en toonde met drone-foto's de realisatie daarvan. Een behoorlijk deel van het westelijk gedeelte Uitlandse polder is aangekocht. Het vormt een buffer tussen Zwanen- water en cultuurland. En door verhoging van het waterpijl daar verliest het Zwanenwater minder grondwater naar de lager gelegen polder. Het nieuwe natuurgebied vormt ook een verbinding met dat in de Sandepolder. Ook een doel stelling van de provincie in het kader van het Nationaal Na tuur Netwerk, voorheen: Ecologische Hoofd Structuur. De werkzaamheden in de polder zijn begonnen met de aanleg van het depot voor de bagger uit het Zwanenwater in 2007. Nadat het depot geruimd was, is met het verwijderen van de teeltlaag en de accidentering van het terrein begonnen. Er is door het nieuwe terrein ook een met honden toegan kelijke wandelroute aangelegd. Op vragen wat er met het bollenland tegenover de ingang van het Zwanenwater gaat gebeuren, kon mede door het Beeldplan van de voormalige Gemeente Zijpe wel een wens maar geen antwoord gege ven worden. it X

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Clock van Callens-Ooghe | 2016 | | pagina 22