Never a dull moment (deel 3)
17 Maart 1966 vertrok oud-dorpsgenoot Jaap de Vries met zijn gezin naar Australië. In de vorige
Clock fazen we dat hij in Coolangatta een architectenpraktijkje kon overnemen. In deze aflevering
vertelt hij over zijn eerste eigen huis.
Opnieuw achter het tekenbord
Toen ik mijn baan bij de Brisbane City Council begon
woonden we nog in het hostel. Het was tien minuten lo
pen naar het Wacol spoorwegstation, vanwaar ik met de
stoomtrein naar het Centraal Station in Brisbane ging. De
City Hall, waar ik werkte, was maar een paar honderd
meter van dat station verwijderd.
Het kostte me weinig moeite om me in mijn nieuwe job in
te werken. Hoewel de materiaaltoepassingen en de tech
nische eisen enigszins anders waren dan in Nederland,
waren het type en karakter van het werk vrijwel hetzelfde.
Het grootste probleem was het imperiale systeem van
maten en gewichten. Het duurde enige tijd voordat ik in
inches (duimen) en feet (voeten) kon 'denken' en voor die
reden deze maten eerst in centimeters om moest reke
nen. De ironie was dat tegen de tijd ik het imperiale sys
teem onder de knie had Australië tot het metrische stelsel
overging.
Een bijkomstig probleem was het feit dat mijn kennis van
de Engelse vaktaal nog zeer summier was. Bovendien
moest ik nog erg aan het Australische accent wennen,
hetgeen communicatie bemoeilijkte. Eén van mijn Austra
lische collega's, die aan het bord achter me werkte, wilde
me graag over allerlei dingen inlichten - helaas drong er
weinig van zijn woordenvloed tot me door.
Het was plezierig om met mijn nieuwe collega's te wer
ken. Behalve vijf Australiërs was er een Engelsman (hij
was de Senior Architect), een Duitse vrouw en een stu
dent van Singapore - zodoende stond ik als newcomer
(nieuw aangekomene) niet alleen.
Tot mijn verbazing werkten ze allemaal aan borden met
parallelgeleiding in plaats van tekenmachines. Het duur
de verscheidene jaren voordat de gemeente erkende dat
we in onze tekenkamer met ouderwetse apparatuur werk
ten. (Later, toen ik zelf de baas was, waren we in staat om
tekenmachines voor vrijwel alle borden aan te schaffen.)
Onze tekenkamer was op de tweede verdieping van de
City Hall, hetgeen in die tijd één van de meest promi
nente gebouwen in Brisbane was. Het stadhuis was in
1930 gebouwd, toevalligerwijze gelijk met het raadhuis
van Hilversum. Het contrast in bouwstijl kon niet groter
zijn: het raadhuis van Hilversum in de modernistische stijl
terwijl Brisbane's City Hall een uit zandsteen opgetrokken
neoclassicistisch gebouw is.
In de zomer houden de dikke muren de warmte vast,
zodat het zelfs op koele dagen ondraaglijk warm in de
tekenkamer was. We hadden elektrische ventilatoren die
het wat aangenamer maakten maar de narigheid was dat
de papieren van je bord waaiden, tenzij je ze op de één of
andere manier verankerde. Airconditioning werd pas ver
scheidene jaren later geïnstalleerd.
Leverontsteking
Drie maanden na aanvang van mijn nieuwe job kreeg ik
leverontsteking, gevolgd door een langdurige periode van
geelzucht. Het gevolg was dat ik drie maanden lang niet
mocht werken. Het was de grootste tegenslag die ik in
de begintijd in Australië ondervond. Het enige goede dat
er uit voortvloeide was het feit dat ik eindelijk eens tijd
had om me te ontspannen. Na een week voelde ik me
vrijwel niet ziek meer, alleen hopeloos zwak en uitgeput.
Het heeft jaren geduurd voor het zware gevoel in mijn buik
was verdwenen en mijn krachten volledig waren hersteld.
Voor Ans was het een nieuwe ervaring om me om de deur
te hebben en me te moeten verzorgen. Tijdens mijn her
stel was het steeds warm weer - ik verbleef urenlang bui
ten in de schaduw en vulde mijn tijd met plannen maken
voor de toekomst, lezen, schilderen of luieren. Voor lange
tijd kon ik absoluut geen lichamelijk werk doen - zelfs een
korte wandeling putte me volkomen uit. Eens per week
onderging ik een check-up waarbij bloed werd afgeno
men voor onderzoek; lang wees de uitslag uit dat ik nog
niet aan het werk kon gaan.
Na twee maanden begonnen onze spaarcenten drastisch
te verminderen. Hoewel ik officieel nog steeds niet mocht
werken besloot ik om net voor de kerstdagen weer aan
de slag te gaan. Maar ik voelde me zo slap als een dweil
en moest het na enkele dagen weer opgeven. Toch had ik
bereikt dat ik voor de volle kersttijd uitbetaald kreeg.
Pas in februari was ik voldoende hersteld om weer te
beginnen - gelukkig net op tijd, want de Senior Architect
stond op het punt om iemand anders aan te stellen.
Kort nadat ik mijn werk weer had hervat nam ik stappen
om mijn erkenning als architect te verkrijgen. Het bleek
dat ik voor een examen in 'professional practice' moest
slagen om in Queensland als architect te kunnen worden
geregistreerd. Professional practice is één van de leer
vakken in de laatste jaren van de architectencurcus. Ik
schreef in om college te lopen voor het tweede gedeelte
van dat leervak, terwijl ik het eerste deel van aantekenin
gen leerde. Mijn nog steeds beperkte kennis van de En
gelse taal was het moeilijkste deel van die studie en het
daarop volgend examen. Desondanks slaagde ik in febru
ari 1968 en kon ik als architect worden geregistreerd. Een
promotie bij de Brisbane City Council volgde kort daarna,
hetgeen me belangrijk meer salaris gaf.
52