Feministe
Aanbod afgeslagen
bedenkelijk vond wat in Callantsoog had plaatsgevonden,
hij had liever gezien dat hij een man was geweest die
boven de partijen stond.
Kreeg France steun van de 'intellectuele elite' uit het dorp?
Met de kennis die ik gevonden heb, mag men ervan uit
gaan dat hij 'praatpalen' op gelijk niveau heeft gehad.
Callantsoog heeft een departement gehad van 'De Maat
schappij tot het Nut van het Algemeen', Het Nut in de
volksmond geheten.
Een van haar doelstellingen was een bijdrage leveren
aan activiteiten in de eigen omgeving. Op het terrein van
sociaal-maatschappelijke educatief werk had het depar
tement een functie te vervullen.
Wie was de voorzitter van het departement Callantsoog?
Inderdaad dominee France!
Zijn medebestuursleden waren: bestuurslid en bibliothe
caris: het hoofd van de school Johannes Langhorst.
De secretaresse was Maria Anna Thierbach Paris. Zij
was een Nederlandse die in Keulen een opleiding aan de
vakschool voor kleermakers had gevolgd. Dezelfde vrouw
die in de coöperatiewinkel heeft gestaan na het vertrek
van Piet Vos. Ook heeft ze in Callantsoog een bewaar
schooltje opgericht waar ze zelf leiding aan gaf. Volgens
het jaarverslag 1921 van Het Nut heeft zij vijftien kinderen
met tevredenheid beziggehouden in de serre van de wo
ning van de familie Verduijn de Boer. In het kort gezegd;
Maria Paris, geboren in 1877 te Rotterdam, gescheiden
van de Duitse arts Bruno Thierbach, wil ik omschrijven
als een feministe.
Wat was het belang van Hoek en Ten Boekei een der
gelijke actie te voeren tegen de Coöp? In de Noordkop
van Noord-Holland heb ik geen vergelijkbare 'strijdwijze'
gevonden in het openbare debat tegen de komst van een
vestiging van een coöperatiewinkel en/of -venter.
Het is alom bekend dat er in Nederland een aversie be
stond tegen deze vorm van zakendoen. De middenstan
ders vonden het niet leuk dat ze klanten verloren aan de
Coöperatie. Het verzet dat daar in het openbaar tegen
gevoerd werd, daarvan mag men stellen dat het binnen
het betamelijke bleef.
In de kranten heb ik geen verslagen of ingezonden brie
ven gevonden die het opnamen voor Hoek en Ten Boekei.
De heren hebben wel laten weten dat ze een adviseur
hadden waarvan ze de naam niet wilden noemen. Hoek
was toen al een man op leeftijd (in 1920 was hij 66 jaar
oud, MM) en Ten Boekei moest alle zeilen bijzetten om
een redelijk inkomen te verkrijgen. Waarom sloegen bei
de heren het aanbod van de coöperatie (Hoek uitkopen
en Ten Boekei zetbaas) af?
Het blijft gissen. Als je de ingezonden brieven in de kran
ten leest van de heren Johannes Langhorst, Piet de Haan
en Jacob Melk, komen we misschien een stapje dichter
bij de waarheid.
Citaten uit de ingezonden brieven:
Schager Courant, 29 maart 1919, van Johannes Lang
horst: Gedurende mijn verblijf te Callantsoog heb ik
meermalen ervaren dat het ondoenlijk is het alle men-
schen naar den zin te maken, praatjes doen mij onrecht.
Schager Courant, 22 januari 1920, van Piet de Haan:
Maarten Hoek geeft niet om dat rode gedoe en we zijn
toch al binnen, dat heeft zijn vrouw gezegd.
De Helderse Courant, 8 december 1928, van Jacob Melk:
Een gedicht van zevenenveertig regels met de kop 'Las
tering', waarvan de eerste zes regels luiden:
Zeg lastering, zeg lastering,
Je doet maar niets dan klappen;
En overal loop jij in 't rond,
Er alles uit te flappen.
Je vraagt niet of het waarheid is;
Is het niet raak, dan is 't maar mis.
Het Dorpsplein in 1962
15
