Botgat
Pachtgronden
Paardenliefhebber
Pachters
Van vader op zoon
Gerard Vader
Door het spitten in het verleden op de fotokijkmiddagen in het Dorpshuis, komen familie
herinneringen naar boven aan het Botgat. 's Morgens zat ik te typen en 's middags ont
moette ik op zo'n middag leden van de familie Mels en de familie Schouten. Zij wisten nog
wat meer feiten te melden uit voorbije tijden.
Wat ik mij herinner is dat mijn opa Piet Vader dertig hecta
re weidegronden in het Botgat pachtte van de Domeinen,
zeker al vanaf 1930. Er graasde in hoofdzaak jongvee.
Waren ze eenmaal drachtig, dan verhuisden de koeien
naar het bedrijf om na het kalven als melkkoe in functie
te blijven. Opa boerde aan de Nieuweweg 1. Hij had zo'n
vijfentwintig stuks melkvee. Dat kwam neer op een koe
per hectare.
Opa was eigenlijk wel een beetje een herenboer. Hij had
in het Botgat vaak zo rond de dertig jonge paarden lopen,
die hij op driejarige leeftijd naar de Nieuweweg haalde om
te beleren en er daarna negentig procent van te verko
pen. Hij ging graag met de dressuurkar naar de Schager
markt en maakte daarvoor een keus uit de snelste dieren.
Een mooiere hobby was er niet voor hem.
Aan alle kapotte tuigen te zien, die ik van de achterom
zolder opgeruimd heb, sloeg er op gezette tijden een
paard op hol. De buren zullen gerust wel eens gelachen
hebben bij het zien van de pogingen ze weer te pakken
te krijgen.
In 1949 kocht en betrok m'n opa de boerderij, Rehoboth
geheten, aan Duinweg 14. De verkopers waren Dirk en
Klaas Slot, vader en ongetrouwde zoon. Zij verhuisden
naar de Helmweg in Groote Keeten. Opa wilde zeker kal
mer aan gaan doen, denk ik nu, want hij verhuurde stuk
ken land in het Botgat aan deze Klaas Slot. Hij kwam er
elke dag om zijn daar lopende koeien te melken.
Groot was mijn verbazing toen Jaap Zeeman uit Groote
Keeten vertelde dat zijn vader Arie wist dat er een boer
derij in het Botgat had gestaan met zestig hectare land.
In een oude Clock las ik dat Nic Kossen, de autosloper,
dit ook gememoreerd heeft. Zijn vader had daar zelfs een
tuin. De familie die in het Botgat woonde heette Boots.
Jozef Mels van de Voorweg 7 was ook pachter en wel
van 1945 tot 1954. Hoe dat nou precies zat? Hij had een
stuk van vier hectare in het Botgat op de plek waar later
een startbaan kwam. Ook hij ging er elke dag te koeien
melken.
Vanwege de watersnoodramp van 1953 is er daarna een
dijk door het gebied aangelegd. En tevens de eerderge
noemde vliegtuigstartbaan, voor het houden van schiet
oefeningen van Defensie. De weidegrond kromp toen in
tot dertien hectare. Opa pachtte die tot zijn overlijden in
1972.
Mijn vader boerde aan het Zwarte Pad. Toen opa op
Rehoboth ging wonen nam mijn vader de hoeve aan de
Nieuweweg over en werd ook de volgende huurder van
de landerijen in het Botgat, samen met zijn zwager Arie
Noot. Volgende pachter was de maatschap Vader, be
staande uit mijn vader Piet, mijn broer Peter en mijzelf.
Wij runden de boerderij aan de Nieuweweg samen. En
vanaf 1986 alleen Peter. Hij raakte het land kwijt vanwege
natuuraanleg, wat ik jammer vind, want waar zie je dat
nog: weiland in de duinen. Ik heb niets tegen de natuur en
de vogels, prima zelfs, maar ik zie teveel terreinen die ze
niet goed kunnen onderhouden.
71