gen uitvoeren, zooveel mogelijk personeel en
materieel behalve wat nodig is voor handha
ving orde en bewaking, naar Engeland zen
den, meeste spoed. Dit is de laatste telexorder,
wij verbreken verbindingen en vernietigen te
lexmachines.' 11
Als gevolg hiervan vertrokken onder meer de
mijnenleggers Douwe Aulces, Nautilus, Me
dusa en Jan van Brakel, de torpedoboten G13
en G15, Z6 en Z7 en de kanonneerboot Johan
Maurits van Nassau.
motorsloep te strijken. 'Van de opvarenden die
niet met hun schip ten onder gingen - in to
taal vielen bij deze ramp achttien slachtoffers
- kwam het merendeel in het water terecht,
zo oolc de scheepshond. Zij werden allemaal
opgepikt en kwamen terecht aan boord van de
Nautilus, de Jan van Brakel en de torpedoboot
G13.
Laatstgenoemd schip is in opdracht van de
commandant van Hr. Ms. Nautilus terugge
varen in de richting van Den Helder om daar
gewonde opvarenden van de Johan Maurits te
debarlceren.'3)
Kanonneerboot Johan Maurits van Nassau
Ver zou de kanonneerboot het niet brengen;
het was of de Duitsers op wraak zonnen na
hun echec voor de Afsluitdijk. En zij kregen
hun kans, omdat zij overmachtig waren in
de lucht. Nog geen twintig kilometer uit de
kust, ter hoogte van Callantsoog, kwamen de
luchtaanvallen los en wederom golden zij al
lereerst de 'Johan Maurits'. Het zal tegen half
zeven zijn geweest, toen de
eerste bommenwerper, uit de
zon komend, in duikvlucht op
het Nederlandse oorlogsschip
afschoot en direct twee voltref
fers boekte. Een bom kwam
op het voorschip terecht bij
de munitielift. Vrijwel zeker
is deze bom fataal geworden.
Er ontstond brand waardoor
zo'n tien minuten later een he
vige ontploffing in de munitie
bergplaats ontstond die het lot van de 'Johan
Maurits' snel bezegelde. Het voorschip begon
dadelijk weg te zinken, zodat het achterschip
boven kwam en de schroeven zichtbaar wer
den. Zo bleef de dodelijk gewonde kanonneer
boot nog een minuut of tien, vijftien drijven,
waarna de golven zich voorgoed erboven slo
ten.' 2)
Gelukkig had men nog wel kans gezien een
ue LuiiiiiianuaiiL ueeiue mij meae, aat nij vyr-
enveertig man van de Johan van Nassau had
opgepikt, waaronder veel zwaargewonden. Er
werd besloten dat wij de geredde manschap
pen zouden overnemen zodat de G13 zijn reis
naar Engeland zou kunnen voortzetten en
niet in Duitse handen zou vallen. Niet zonder
ontroering namen we afscheid van H.M. G13
en voeren op huis aan" 4>
Torpedoboot H.M. G13
Dat de geredden er niet best aan toe waren,
blijkt ondermeer uit een (latere) verklaring
van de toenmalige commandant van de G13,
de luitenant ter zee der le klasse E.C. Wessels:
„Er lagen daar allerlei mensen, die geheel en
al onder de olie zaten en drijfnat waren. Ver
schillende mensen waren zwaar gewond, an
deren hadden een ontzettende klap gekregen.
Men heeft zo goed en zo kwaad als het ging
- 5.-
..,-■11 i
f. A Ir