Een Uiwi izutq boeren op- AbbezteJ&
Klaas Schuurman
Ter gelegenheid van Jaap Zwaans tachtigste
verjaardag, hij werd geboren op 10 septem
ber 1927, hadden zijn echtgenote en hun vier
zonen in het diepste geheim een groot feest
voorbereid. Het zou er niet van komen: daags
voor het evenement kwam Bets ongelukkig te
vallen en belandde met een gebroken rechter
schouder in het ziekenhuis. Het feest werd tot
nader order uitgesteld. Als De Clock met hen
spreekt, is Bets zojuist ontslagen uit het MCA.
Haar arm kan zij weer redelijk goed gebruiken
en haar humeur heeft er al helemaal niet on
der geleden. Beiden hebben zich terdege voor
bereid op het gesprek. Foto's, huwelijksalbum
en de aanzet tot een familiestamboom liggen
al te wachten op de keukentafel. De koffie
ruikt en smaakt heerlijk.
Kluut en lepelaar
Waar lange tijd graan werd verbouwd en
koeien gehouden, fourageren nu kluut en
lepelaar. Vanuit hun keuken hebben Jaap en
Bets Zwaan een weids uitzicht tot aan de dui
nenrij. Op zo'n vijftig meter afstand staat een
klein, groen huisje. "Daar ben ik geboren,"
zegt Jaap. "Daar vandaan verhuisden wij naar
de Voorweg in Groote Keeten; het boerderijtje
van Rruisveld." Na zes jaar keerden de Zwanen
terug naar Abbestee. "Naar boerderij Oudhof,
twee huizen hiervandaan." In 1934 brandde
de boerderij geheel af. "Dat was in maart,"
zegt Jaap, "en in de herfst van datzelfde jaar
konden de koeien alweer op stal. Zo snel is ie
weer opgebouwd!"
Bets komt oorspronkelijk uit een bollenmilieu
in Breezand. "Ilc logeerde af en toe bij de fami
lie Raap, de ouders van Kees Raap, ook van Ab
bestee. Jaap en ik waren elkaar al wel eens te
gengekomen, maar het werd pas serieus toen
we elkaar op een maandagavond ontmoetten
op de Callantsoger kermis." Dat was, denkt ze,
in 1945, dus ze moet toen 14 jaar zijn geweest.
Ze trouwden in 1953 en betrokken een kleine
bungalow. Vijfjaar later ruilden zij met hun
ouders en namen de boerderij over.
Nét te weinig kinderen
Jaap bezocht in z'n jonge jaren de openbare
school in de Schoolstraat. "Daar kregen onge
veer vijftig kinderen les, en dat was nét te wei
nig om er drie leerkrachten op na te houden.
Punt was, dat sommige christelijke families
hun kinderen - een stuk of zeven - naar een
christelijke school buiten het dorp brachten.
Nu was het zo dat op Koegras - dat deel uit
maakt van Callantsoog - kinderen woonden
die in Julianadorp naar school gingen, want
dat was dichterbij. Daar hebben ze het volgen
de op gevonden: Taxi Vader - die zat toen op de
Buurt, waar nu Desto en Harry's Tweewielers
zitten - bracht de christelijke kinderen naar
hun school en op de terugweg nam ie 6 of 7
kinderen mee van Koegras. Zo was de derde
onderwijzer toch zeker van z'n baan!"
Vier, vijf koetjes
"Mijn vader bezat vier, vijf koetjes. Daarnaast
werkte hij enkele maanden met de dorsmachi
ne bij diverse boeren, terwijl moeder de koe
tjes molk. Hij was instelcer op de dorsmachine,
's Morgens haalde hij altijd een collega op om
samen naar het werk te lopen. Die collega zei
een keer: "Beetje rommelnacht gehad. Moe
der heeft 'n kleine gekregen." Maar diezelfde
Abbestee is een oud buurtschap dat rond 1600 en 1700 groter moet zijn geweest dan het huidige Cdl-
lantsoog. Ten noorden van Abbestee ligt een oude dijk die rond 1500 de Oudendijk werd genoemd
en weer later de Rechtendijk. Volgens historicus J. Westenberg vormt deze dijk de oostgrens van het
vroegere eiland 't Oghe. Het buurtschap telt nu nog slechts enkele huizen en boerderijen. Een van
de laatste actieve boeren, Jaap Zwaan op nummer 4, is ermee gestopt. De landbouwgrond is over
gedaan aan Het Noordhollands Landschap. De Clock sprak met Bets en Jaap Zwaan over een leven
lang boeren op Abbestee.
foto: Klaas Schuurman
-2.-
