Sckêolkyjime<
N(b ümz] s/zeuren/...
Lammie de Ruiter
De meester wist alles van taal en rekenen en
kon vaak prachtige verhalen vertellen. Zo kon
hij je veel zeggen over de tijd dat het zelfs ver
boden was voor bepaalde bevolkingsgroepen
om je te wassen! Dat was nou net één van de
zaken waar rond 1900 erg veel aandacht aan
besteed moest worden. Persoonlijke hygiëne
was belangrijk, want in die armoedige tijden
ontbrak het daar nog wel eens aan. Als hulp
had de meester een lijst waarop het hele ritu
eel nog eens nader werd omschreven. We von
den hem in Het Schoolblad van febr.1993.
7. Werp geen vuil of afval in de school, en spuw
niet op den vloer.
Jan Mooij Pzn.
Zelf kon ik vaststellen, dat er aardig wat aan ren. Beperken we ons tot de boerderij op de
gesleuteld en bijgebouwd is in de loop der ja- foto: de voordeur (alleen voor trouwen en rou
wen bedoeldis het enige in oude staat geble-
vene; de twee ramen rechts van de deur zijn
in hoogte gehalveerd, alles rechts daarvan is
dichtgemetseld. Dit is duidelijk te zien aan
het metselwerk met een andere kleur voeg. De
schoorsteen is inmiddels vervangen door een
dakvenster. Uiterst rechts op de foto een klein
stukje van de boerderij van Schenk.
De drie personen (ze staan "an de are kant van
sloot") zijn Arie Kos, zijn vrouw Geertje Meere-
boer en dochter Bets. Eh... inderdaad, de vader
en moeder (en zusvan Klaas Kos, later dus ge
trouwd met Jannetje Duit. De foto moet onge
veer van 1916 zijn.
Aan het begin van de vorige eeuw ging het er op de scholen heel anders aan toe dan tegenwoordig,
dat weten we allemaal. Leerlingen werden vermanend toegesproken op allerlei gebied, en als je in
de ogen van de meester iets niet goed deed, was de straf vaak stevig.
2. Wasch dagelijks aangezicht, hals, horst en han
den.
2. Reinig steeds de handen voordat gij gaat eten
of eetwaar aanraakt en houd de nagels kort en
schoon.
3. Poets des morgens de tanden en spoel na het
eten den mond; gij loopt dan minder gevaar
kiespijn te krijgen.
4. Borstel dagelijks uw kleêren en reinig uw schoe
nen en klompen van vuil en stof, liefst buiten.
5. Veeg zorgvuldig uw voeten, voordat gij de school
of een huis binnengaat.
6. Gebruik geen speeksel om uw lei schoon te ma
ken.
8. Maak een zindelijk gebruik van de privaten en
waterplaatsen, gebruik papier en sluit de bril
len.
9. Drink geen slootwater of ander onzuiver water
en geen alcoholische drank.
10. Rook of pruim niet.
11. Loop, sta en zit rechtop; houd bij het zitten de
beenen stil en de handen op tafel.
12. Zeg het aan den onderwijzer, wanneer gij op
uw plaats niet goed kunt zien of hooren, of
wanneer gij u ziek voelt.
Op zekere dag kreeg ik van ene KV. van de Denneweg deze foto onder de neus gedrukt. "Zoek jij
dat maar effe uit." En dat lukte tenslotte. Met hulp van mevrouw Kos en met een ter plaatse kijken
van ondergetekende is met 100 procent zekerheid te zeggen, dat het de boerderij van Klaas Kos in
de Groote Keeten is.
-17.-
