De storm van 1665 Na de zware storm van 5 december 1665, die grote schade toebracht aan de dijken te Callantsoog en Huisduinen en waarbij het hoog oplopende water door het Amsteldiep zware schade had veroorzaakt aan de Westfriese dijk, komt er wéér een rapport. Het zoveelste. Een rapport en een kaart (1672). Het zou zo mooi zijn: be dijking van het Koegras in combinatie met een dijk van het vaste land naar Wieringen. Maar ja, wat zou dat allemaal gaan kosten? En wie zou dan precies wat gaan betalen? De dijk van Wieringen zou toch eigenlijk wel moeten worden aangelegd op kosten van het Gemene Land. Maar de Staten van Holland stelden vast dat Gecommitteerde Raden nog niet hadden aangetoond dat de aanleg inderdaad moge lijk zou zijn met de middelen waarover men zou kunnen beschikken. Ook was de vraag nog niet opgelost hoe en in wat voegen men de vereiste geldmiddelen op tafel zou kun nen brengen. De beslissing werd verschoven tot nader deliberatie. Van uitstel kwam ten slotte afstel. Waarschijnlijk terecht. Want een maand voor zijn dood schreef Abbestee in mei 1688, doelend op de plannen tot dijlcaanleg naar Wieringen over de schriclcelijlce onnutte kosten, want op zodaenige vlaclcte soo een werclc te beginnen is onmogelijk om voor de zee bestent te houden. Abbestee had na meer dan veertig jaar bemoeienis met getijdestro mingen in de noordelijke zeegaten diep res pect gekregen voor de kracht van het water. Hij zag in dat zelfs al zou men er in slagen zo'n dijk aan te leggen, deze inspanningen bij de toenmalige stand van de techniek, op den duur toch niet houdbaar zouden blijken. Om over de kosten nog maar te zwijgen. En voor dat laatste argument bleek men in elk geval gevoelig. De gouden eeuw was immers inmid dels (voorgoed?) voorbij. De kaart van 1672 De overzichtskaart van het Koegras en de Waardgronden, die Dirk Pietersz Abbestee in opdracht van de Gecommitteerde Raden maakte, verscheen in 1672 in koperdruk bij Frederilc de Wit te Amsterdam op formaat 76 bij 86 cm. De kaart is onder andere aan wezig in het rijksarchief Noord-Holland. Het Koegrasgedeelte van de bekende kaart van Jo- hannes Dou van het Hoogheemraadschap der Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en West-Friesland (1680) is geheel gebaseerd op de kaart van Abbestee. Linksboven op de kaart is het voormalige eiland Huisduinen in kaart gebracht. Aan het Marsdiep de laat vijftiende- eeuwse nederzetting Die Helderbuyrt, ten dele al achter de dijk en voor een deel nog in een laatste restant van de vroegere Noordduinen. Het kustdorp Huisduinen ligt aan de noord rand van de zogenaamde Zuidduinen. Tussen Noord- en Zuidduinen zien we het zogenaam de Tussenland. Van west naar oost: het Oude Land, Den Koogh en het Nieuwe Land. Het te genwoordige Den Helder ligt grotendeels in de laatste polder. leggende tusschen Wieringen, Wieringer Waerdt, Zijpe, Kal- lants Ooge ende Huysduynen. Inderdaad geeft deze kaart een gedetailleerder over zicht van zandgronden, slibbige gronden met zand gemengd en kleigronden, benevens zeer uitvoerige peilingcijfers. Abbestee wijst erop dat met name in het noorden van het Koegrasgebied de uitwaai ering van zand over de waardgronden toeneemt en dat het Amsteldiep als maar meer uitschuurt. -69.-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Clock van Callens-Ooghe | 2007 | | pagina 9