DE TOESTANDEN WORDEN NOG
BEROERDER
Langzamerhand verslechterden de om
standigheden onder de bezetters in
die mate dat het leven voor vele Neder
landers een nachtmerrie werd. Na vier
jaar bezetting begroetten we nog maar
zelden een Duitser met een vriendelijke
glimlach. In het begin hadden de bezet
ters de Nederlanders als mede-Germa
nen beschouwd, maar het toenemende
verzet tegen het nazi-regime begon
vooral de jongere en fanatieke Duitsers
vreselijk te irriteren. En het leek er op
dat meer en meer van die fanatiekelin
gen op kwamen dagen. Waarschijnlijk
waren de hoge Pieten tot de conclusie
gekomen dat de geronselde krijgsgevangenen
en de oudere Duitse bezetters geen kans za
gen om de Nederlanders voldoende onder de
knoet te houden.
Toen de Duitse leiding ontdekte dat sommige
ex-krijgsgevangenen met de Nederlandse on
dergrondse samenwerkten werden ze razend.
Jan van Woesik, Gerard de Wit, Jaap Kuiper en Jaap de Vries
bezig met het bouwen van een 'Koepelhut' 1942
op de uitkijk staan, maar gelukkig kwam geen
enkele Duitse soldaat ooit opdagen tijdens die
'geheime' zittingen.
Toen ik op een dag van school thuis kwam
vond ik vader in een uiterste staat van opwin
ding. Tijdens de oorlog was hij vaak van de
wijs, maar die keer spande het de kroon. Ter
wijl hij zenuwachtig zijn handen wrong ver
telde hij me met bevende stem dat een
stel gelaarsde Duitsers het hele huis had
doorzocht. Ze hadden alles overhoop ge
haald maar de enige verdachte vondst
was een stuk of wat kogels geweest. Om
dat ze geen wapen hadden kunnen vin
den waarmee die kogels konden worden
afgeschoten werd het bezit ervan niet al
te ernstig aangerekend. Ik moest aan va
der bekennen dat ik die kogels langs de
weg had gevonden en ze daarna in een
lade had verborgen.
Pietertje en Piet de Vries met 3 Turkestanners
Omdat enkele Turkestanners vaak bij ons op
visite kwamen, werden wij er van verdacht
contacten te leggen met het Verzet. Op dat
moment wisten wij niet dat er in die verdacht
making een zekere waarheid schuilde; zonder
dat iemand anders in de familie daar van wist
had Annie contact met leden van het Verzet.
Het resultaat was dat de mannen uit het oos
ten niet meer bij ons op visite mochten komen.
We hielden ons aan dat verbod, wetende wat
anders de gevolgen konden zijn. Ik herinner
me dat, van toen af, ontmoetingen tussen le
den van ons gezin en de Turkestanners plaats
vonden in de Koepelhut in de Nollen. Eén van
ons (meestal ik) moest bij die gelegenheden
Annie's dagboek, hetwelk genoeg bezwa
rende gegevens bevatte om liquidatie
van ons hele gezin ten gevolge te kunnen
hebben, had verborgen gelegen onder een ma
tras terwijl de Duitsers het hele huis omkeer
den. Het was maar goed dat vader daar niets
van wist, anders had het hem een hartaanval
kunnen bezorgen.
Maar waarom hadden die Duitsers het dag
boek niet gevonden terwijl het toch op zo'n
voor de hand liggende plaats was verborgen?
Mijn enige uitleg was (en is nog steeds) dat
zich onder de huiszoekers een 'goede' Duitser
bevond en dat hij het dagboek had gevonden.
Omdat het onder een matras verborgen lag
kon hij hebben vermoed dat het gegevens be
vatte die ons gezin in moeilijkheden konden
brengen. Misschien volgde hij zijn geweten
-79.-
