Nex/er ca dull ncoment (wwiq)
Jacob de Vries
DE MOFFEN BEZETTEN ONS LAND
Nadat de Duitsers Tsjecho-Slowakije hadden
geannexeerd vielen ze Polen binnen. Veel Eu
ropese landen, met inbegrip van Nederland,
waren zich bewust dat zij vervolgens door
Hitler's troepen zouden kunnen worden aan
gevallen. In voorbereiding op een mogelijke
invasie mobiliseerde Nederland het leger.
Plotseling verschenen er ook in Callantsoog
militairen. Omdat we ons weinig bewust wa
ren van de ernst van de situatie begon voor
mij en m'n vrienden een enerverende tijd.
We hingen wat rond bij de barakken en pro
beerden vriendschap met onze verdedigers te
sluiten. Mijn zusters Annie en Iet waren toen
tegen de twintig en de soldaten sjansten met
ze, hetgeen in een paar gevallen tot korte ro
mances leidde.
Ondanks de dreigingen die boven ons hoofd
hingen leek iedereen ontspannen en opge
ruimd niemand wilde geloven dat Neder
land bij Hitler's oorlog betrokken zou kunnen
raken. Maar nadat de Duitsers Noorwegen en
Denemarken binnen waren gevallen begon
het er naar uit te zien dat wij niet zouden wor
den gespaard (zoals het geval tijdens de eerste
wereldoorlog was geweest).
Spoedig werd het duidelijk dat ook wij aan
Hitler's veroverzucht ten prooi zouden val
len. Op 10 mei begonnen Duitse bommen
werpers hun dodelijke lading op Nederlandse
vliegvelden te deponeren en schakelden onze
luchtmacht in een mum van tijd uit. Tegelij
kertijd kwamen tanks over de grens rollen
en ons armzalig legertje had niet de minste
kans om ze te stoppen. Om hun heldenmoed
te demonstreren vochten ze nog vijf dagen
tegen de Duitse overmacht, waardoor er aan
beide kanten een onvoorstelbare verspilling
aan mensenlevens werd veroorzaakt. De enige
troost was dat er meer Duitsers dan Nederlan
ders waren gesneuveld. Daarna zwermden de
overwinnaars over ons hele land uit binnen
enkele dagen hoorden we ze 'Deutschland,
Deutschland, tiber Alles' zingen. Iedereen en
alles was in oproer. De Koninklijke familie was
intussen al gevlucht en de Fascisten namen de
regering over. Ik was nog te jong om precies te
begrijpen wat er aan de hand was maar we
namen waar dat de Nederlandse soldaten uit
Callantsoog verdwenen en dat er Moffen voor
in de plaats kwamen. Vanzelfsprekend waren
m'n vriendjes en ik uiterst nieuwsgierig en we
waagden het er op om bij de barakken rond te
neuzen. Tot onze verbazing waren de Duitse
soldaten helemaal niet zo schurkachtig als
we ons hadden voorgesteld ze begroetten
ons vriendelijk en boden ons zelfs lekkernijen
aan.
Tijdens die eerste paar weken van de bezetting
gebeurde er niets verschrikkelijks, tenminste
niet in Callantsoog. Onze bezetters gedroegen
zich als redelijke mensen. De kranten, die nu
onder strikte censuur van het nieuwe regiem
stonden, schreven uiteraard niets negatiefs of
controversieel over de nazi's of de waarden
waar ze voor stonden. Alles zag er naar uit dat
we als mede-Ariërs een geweldige toekomst te
gemoet zouden gaan.
De eerste onplezierige ervaring kwam toen de
Moffen ons schoolgebouw bezetten. Wij moes
ten naar de kerk verhuizen, het enige gebouw
in het dorp dat groot genoeg was om alle leer
lingen te huisvesten. Wat kerkdiensten betrof
ging er weinig verloren Callantsoog was één
van de minst godsdienstige plaatsen in het
hele land.
In alle haast werden schotjes opgetrokken die
drie klaslokalen vormden. De schotjes waren
twee meter hoog en dienden alleen maar als
visuele scheidingen, met het gevolg dat we
alles konden horen wat er in de andere klas
lokalen werd onderwezen. Natuurlijk was het
bijna niet mogelijk om ons op ons eigen werk
te concentreren.
Vijftien km ten noorden van Callantsoog was
een belangrijke marinebasis in de stad Den
Helder. Nadat de Duitsers de basis in beslag
hadden genomen werd Den Helder een gezocht
doelwit voor Engelse luchtaanvallen, hetgeen
een aantal slachtoffers kostte en aanzienlij
ke schade teweegbracht. Als gevolg ging een
Behalve de enkele jaarlijkse gebeurtenissen was het leven in Callantsoog niet erg opwindend tijdens
de vooroorlogse jaren. Die toestand veranderde dramatisch toen de Duitsers hun veroveringswoede
begonnen bot te vieren.
-12.-