vaat MuteuMboercLerij tantes laumties
Maar daarvoor moet er wel een echte boer in
gewoond hebben. Zijn stal heeft vol gestaan
met koeien, acht stuks. Of hij het boerderijtje
heeft laten bouwen is niet bekend. Toch is het
wel waarschijnlijk dat hij een knecht had, die
Wirn Lastdrager
HET DEURTJE IN DE SCHOORSTEEN
Het verhaal dat bij die deurtjes hoort, is het schoon te schrobben. Het gezin had de winter
volgende. weer overleefd.
Niet te veel, want de winter duurde vroeger
lang en was koud. Met de melk van de paar
koeien en brood van de bakker (ruilen voor
vlees) wachtte het gezin op het voorjaar. Dan
was er zo hier en daar weer werk voor vader
Jacob en zijn oudste zoons.
Moeder Grietje en een paar meisjes dreven
de koeien naar het land en begonnen de stal
Iedere boerderij had op zijn erf wel een varken
lopen. Dat leefde van het afval van de keuken,
zowel van onze boerderij als van die van de
buren. In oktober als het varken dik en vet
was, kwam de slager het beest slachten. Dat
leverde een flinke voorraad vlees op. Te veel
0111 in een korte tijd te consumeren. Een klein
deel werd gekookt en in schalen onder het vet
bewaard. Het overige werd gezouten en in de
schoorsteen opgehangen. Daartoe waren in
het rookkanaal een paar stevige ijzeren staven
gemetseld en daaraan werden met een haak
stukken ham of spek opgehangen. Het rook-
deurtje ging dicht en de voorraad werd ge
rookt. In onze museumboerderij zit in beide
schoorstenen een rookdeurtje. Op iedere deur
een behoorlijk hangslot. De boer had de sleu
tel in zijn zak en wanneer de boerin het nodig
oordeelde, sneed hij een deel van de voorraad
af.
DE KOES
Vervolgens wil ik de bezoekers attent maken op
een deur in het hooischot dat de stal scheidde
van het vierkant. Achter die deur is een kleine
ruimte geweest. Van strandhout was daar een
soort bedstee getimmerd. Hierin een strozak
en een dak op de drie schotten.
Het hooi dat in de zomer in het vierkant werd
gebracht, kwam tegen en op het hokje te lig
gen. Dit werd de koes (afgeleid van koets)
genoemd. Het was de plaats waar de knecht
sliep.
Of er in de boerderij veel gebruik van gemaakt
is, weet ik niet. Jacob Vos en zijn vrouw Griet
je kwamen in de boerderij wonen in 1895. De
moeder van Jacob woonde voor 1895 daar al
leen. Ze had geen koeien.
De koes in hoeve Oranje Vrijstaat
Hoe oud is de museumboerderij Tante Jaantje? We weten het niet zeker. Maar we denken wel ander
halve eeuw. Tot deze conclusie komen we, omdat we dingen tegenkomen die eeuwenoud zijn. Neem
de deurtjes in de beide schoorstenen. Als je op de zolder staat kun je er bij.
-82.-