elektriciteit, noch waterleiding hadden werd
beschouwd als een onbeduidend ongemak.
Per slot van rekening hadden ze een regenwa
terput en wat was het nut van elektriciteit? Ze
hadden geen radio, geen wasmachine, geen
stofzuiger, en ze waren volkomen tevreden
met een petroleumlamp.
Piet was ook trots op hun nieuwe bezitting en
was blij met de vrijheid en ruimte op de boer
derij. Maar zijn enthousiasme was minder
uitbundig dan dat van Pietertje boerenwerk
was nu eenmaal zijn uitverkoren activiteit
niet. Hij was bereid om de kippen te verzorgen,
maar de koeien en de varkens beschouwde hij
als Pietertje's verantwoordelijkheid ten slot
te was zij degene die de boerderij had gewild.
Het moet voor moeder toch wel een enorme
taak zijn geweest om vrijwel zonder hulp voor
de boerderij te zorgen, de huishouding te doen
en vier kinderen groot te brengen.
Vier jaar nadat mijn ouders naar de boerde
rij waren verhuisd arriveerde ik. Voor moeder
werd de situatie nu nog jachtiger. Vader had
weinig keus: hoewel met tegenzin moest hij
zich meer met de boerderij gaan bemoeien en
deed vanaf die tijd een belangrijk deel van het
zware werk. Maar hij weigerde hardnekkig om
te leren melken. Ook dacht hij er niet aan om
huishoudelijk werk te doen, iets dat totaal on
denkbaar was voor een man van zijn tijd! Dus,
behalve het leeuwendeel van het boerenwerk
(met inbegrip van koeien melken), bleef moe
der volledig verantwoordelijk voor wassen,
strijken, koken, schoonmaken, naaien, breien
en het verzorgen van vijf kinderen. Maar ze
klaagde nooit haar energie moet onuitput
telijk zijn geweest.
Vader's grootste trots was zijn groentetuin, die
hij tot in de puntjes verzorgde en keurig on
derhield tot aan zijn dood. Als metselaar stond
hij er op om zaden en plantgoed kaarsrecht
langs een draad uit te planten. Zorgvuldig ver
wijderde hij het kleinste vuiltje van zijn tuin.
Ondanks het feit dat de schrale zandgrond to
taal onvruchtbaar was en de zuidwesten wind
onbarmhartig blies, zag vader kans om goed
fruit en prima groenten te telen. De windke-
ringen en het ingraven van tonnen koeien- en
kippenmest maakten dat mogelijk.
DE EINDJES AAN ELKAAR KNOPEN
MAAR OOK TIJD VOOR ONTSPANNING
De inkomsten van de boerderij waren maar
zeer schamel wanneer we bedenken hoeveel
zwaar werk er voor gedaan moest worden.
Desondanks droeg het bij tot vader's beperkte
verdiensten als metselaar. Hij was eigen baas,
maar de tijden waren slecht en het werk lag
nu niet bepaald voor het opscheppen.
In een poging om wat bij te verdienen ging
vader soms pluvieren vangen. Er was een gere
gelde vraag naar de vogels als lekkernij in luxe
restaurants, daarom brachten ze goed geld op.
Wanneer de pluvieren trokken (altijd tijdens
koud en miserabel herfstweer) stond vader 0111
vier uur in de ochtend op en vertrok. Achter
zijn fiets had hij een aanhangwagentje volge
laden met spullen voor het vangen van de vo
gels, zoals lange palen en een kist vol netten
en lokvogels (opgezette pluvieren of houten
modellen). Deze lokkers werden zomogelijk
nog met levende vogels aangevuld, die in een
zogenaamde 'wip' werden vastgezet 0111 met
hun gefladder andere pluvieren aan te trek
ken. De opgezette en levende lokvogels wer
den zo geplaatst dat eventuele gelokte plu
vieren met een groot klapnet konden worden
gevangen. Vaak kwam vader tot in zijn merg
verkild thuis. Soms had hij niets gevangen, an
dere keren ving hij een stuk of wat armzalige
vogeltjes. Een enkele keer had hij geluk (en
de pluvieren ongeluk) en kwam hij triomfan
telijk met een behoorlijke vangst thuis. Dan
werd er feest gevierd.
Maar vader had ook wel eens tijd voor ont
spanning, in feite meer dan moeder. Op zon
dag, een uurtje voor de middag, stak hij vaak
een sigaar op, nuttigde een paar glaasjes ouwe
klare en leunde met een vergenoegd gezicht
achterover in zijn stoel. Hij zei dan 'één a
twee, heerlijk!', doelende op het aantal borrel
tjes waartoe hij zichzelf beperkte.
Een ander vrijetijd's genot voor vader was het
spelen op zijn accordeon. Gedurende de lange,
donkere winteravonden haalde hij vaak zijn
instrument uit de kast, plaatste het op zijn
schoot en begon zijn repertoire af te werken.
Zijn favorieten waren 'Daisy', 'Über die Wel
len' en 'Na het bal'. Zijn nogal onvolmaakte
muzikale voordracht droeg veel bij tot de hui
selijke sfeer in de enige verwarmde kamer in
het huis, waar het hele gezin zich verzamelde.
Vader speelde af en toe ook pandoer met een
paar van zijn vrienden. Moeder had er een he
kel aan wanneer dat bij ons thuis plaats vond
ze mocht dan nauwelijks iets zeggen en
haar gordijnen werden geel van de rook die de
kaartspelers uitbliezen.
- 33.-
