Kransen bij plaquette op de appelplaats van KZ-lager Driitte
Naschrift van de re
dactie: Door omstan
digheden was Cor
Klaver niet in staat
de 60-jarige herden
king in april van dit
jaar bij te wonen.
Helaas gold dat voor
meermensen: 10 jaar
na de hierboven be
schreven herdenking
was slechts een klein
Kranslegging op kerkhof Jammertal aantal mensen in staat weer de reis naar Salzgitter
Het is voor ons nog steeds moeilijk om het
'onbeschrijfelijke' en het 'onvoorstelbare' aan Foto's: C.H. Klaver
anderen, zonder deze erva
ringen, over te dragen.
achter zich had liggen, omdat hij sociaal-de
mocraat was en politiek bewust! De Oekraïen
se gasten vertelden nog, dat ze na het Duitse
kampleven door Stalin voor 10 jaar naar Sibe
rië werden gestuurd. Hun huidige pensioen is
net voldoende voor brood en aardappelen!
Het ons als dwangarbeider aangedane leed
staat in de schaduw van datgene dat de KZ-
gevangenen hebben moeten ondergaan. Daar
was de slogan 'Vernietiging door Arbeid!' Vlak
voor onze bevrijding werden ze nog afgevoerd
om omgebracht te worden. Een van de colon
nes van 2000 is elders bijeengedreven in een
met benzine overgoten schuur, levend ver
brand. De andere colonne werd getroffen door
een Engels bombardement en de uit de chaos
vluchtende overlevenden werden met mede
werking van de burgers door de SS gevangen
genomen of neergeschoten.
Op de 'vrije' middag kregen de Oost-Europese
gasten onopvallend een enveloppe met zak
geld voor privé-inkopen. Hun heen- en terug
reis was geheel verzorgd. Voor de toespraken
waren drie tolken aanwezig. De waardige
afsluitende culturele avond bevatte onder
andere een internationaal programma van
partizanen- en verzetsliederen alsook de Maut-
hausen-cyclus van Theodorakis.
Ooit was het een voornemen van de Nazi's om
in het gebied van Salzgitter een nieuwe mo
delstad te bouwen, volgens het ontwerp van
Albert Speer, maar dan zonder plaats voor re
ligie en kerken.
Wij mochten constateren, dat de medemense
lijkheid heeft gewonnen en ondanks het niet
te vergeten verleden, respect en vriendschap
over grenzen heen kan ontstaan. Wij hopen en
vertrouwen, dat dit voor Europa en daarbui
ten een toekomsti
ge werkelijkheid
wordt!
Troost- en hoopvol heb
ben we ervaren, dat er in
Salzgitter ook een nieuwe
generatie is, die zich in
gespannen heeft om het
verleden als vermaning
en waarschuwing wakker
te houden. Hun zorg voor
hun gasten verdient alle
lof. Zelfs waren bij elke bij
eenkomst en herdenking
enige ambulances in de
nabijheid.
t€ TTlClkCTL
-37.-
