Het nadeel van helm is dat het op plaatsen waar geen zandtransport plaatsvindt gevoelig is
voor ziektes. De bekendste ziektes ontstaan door schimmels en nematoden*Als er voldoende
zand instuift kunnen de schimmels en de aaltjes de groei van de helm niet volgen. Dat is goed
te zien aan het verschil in de helm in het buitenduin en het binnenduin. Daarom wordt
zoveel mogelijk helm gewonnen uit de zeereep. In onze omgeving wordt de meeste helm
gestoken tussen de strandslag Voordijk en de Groote Keeten.
Tegenwoordig worden de rietschermen gebruikt om zand te vangen op plaatsen waar achter
de duinen huizenbouw plaats heeft gevonden of land met een agrarische bestemming ligt.
Anders zou schade kunnen ontstaan door overstuivend zand. Ook op plaatsen waar helm
moet worden gewonnen, worden rietschermen geplaatst.
Er zijn verschillende plaatsen aan te wijzen waar de genoemde maatregelen hun nut hebben
bewezen.
Toen het Heersdiep tussen Huisduinen en Callantsoog verzandde werd er in 1610 een zand
dijk. aangelegd. Deze Johan van Oldenbarneveltsdijk vormde een verbinding tussen de eilan
den 't Oghe en Huisduinen. Aan de zeezijde van deze dijk vormde zich een zandvlakte met
duintjes. Op deze duintjes werd tot 1925 steeds helm geplant. De zeereep is ontstaan door het
plaatsen van rijs- en rietschermen.
Na de doorbraak van de duinen in 1953 bij het Botgat ten noorden van de Groote Keeten is het
duin door schermen en planten tot de huidige vorm gekomen.
Pas ingeplante helm.
Helmplanten gebeurt op plaatsen waar de gewenste situatie bereikt is. Helm heeft een groot
zandvangend vermogen en groeit mee met het ingestoven zand. Er zijn helmwortels opgegra
ven van 14 m lengte.
Stro- en rietpoten worden geplaatst in gebieden waar geen uitstuiving toegestaan is en het
gebeurt buiten het helmplantseizoen.
Rijshoutschermen werden vroeger tegen de duinvoet geplaatst om het duin te stabiliseren. Nu
gebeurt dat alleen nog in diepe stuifgaten en bij strandslagen.
Rietschermen, zowel langs- als dwarsschermen werden vroeger geplaatst om zand aan de zeezij
de te winnen. De dwarsschermen doen dienst als er achter de langsschermen zandtransport
optreedt.
Nematoden zijn 1 mm lange aaltjes.
11
