A\onjuoi€KjC€Kj lwuemcar.tsa.oe ?r.ojecc
Adriaan J. Kuiler CöeeL
Achtergrond
In het vooijaar van 1992 maakte ik U attent op het MIP, waarbij ik beloofde hierop terug te
komen zodra er meer resultaten bekend waren.
In 1984 aanvaardde de Tweede Kamer een breed ondersteunde motie om in betrekkelijk korte
tijd een inzicht te krijgen van de stedebouw en bouwkunst in Nederland in de periode 1850-
1940. Het project begon in het vooijaar van 1987; in Noord-Holland startte het MIP op 14-03-
1988. Het is nu voltooid.
Inmiddels is op 17 februari 1992 het vervolg van start gegaan, het Monumenten Selectie
Project, tezamen met de Monumenten Registratie Procedure. De Minister heeft inmiddels
verspreiding gegeven aan de Handleiding MSP/MRP en de begeleidende Nota Selectie en
Registratie Jongere Stedebouw en Bouwkunst (1850-1940) (I). Landelijk Projectleider is
drs.P.Nijhof.
In Noord-Holland is als eerste de gemeente Zijpe uitverkoren als inventarisatiegebied
Laten we ons realiseren, dat in de Nederlandse dorpen en steden maar weinig bebouwing van
voor 1850 dateert. Het aantal bouwwerken uit de periode 1850-1940 is in omvang aanzienlijker.
Maar, samen mèt de bouwwerken van voor 1850 maakt dit slechts 25-30% uit van de totale
huidige bebouwing in Nederland.
Monumentenzorg beperkte zich tot voor kort tot een klein gedeelte van de bebouwing en de
nederzettingen, namelijk die van voor 1850. Bezien we echter de periode na 1850 dan is overal
reeds een aantasting en bedreiging van allerlei zaken uit deze periode. Voor Callantsoog denk ik
aan een verdwenen melk/kaasfabriekje, verbouwde boerderijen, bestemmingsveranderingen van
bouwwerken, de verandering van het Dorpsplein en recentelijk de plannen voor bouwwerken in
de onmiddellijke omgeving van toch wel waardevolle objecten en dorps- en landschapsbeelden.
Monumentenzorg coördineert nu de gehele inventarisatie. 12 provincies en de steden Amster
dam, Den Haag, Groningen en Utrecht leverden de inventarisatie van ongeveer 165.000
gebouwen, complexen en structuren en ongeveer 700 gebieden met bijzondere waarde. De
inventarisaties zijn verricht per cultuurhistorisch samenhangende gebieden, in totaal 59 stuks.
De doelstellingen van het MIP.
Kort samengevat komt het hierop neer
1. Een overzicht krijgen van de jongere bouwkunst en stedebouw van de periode 1850-1940.
2. Het bevorderen van de kennis en waardering voor dorps- en stadsgezichten en monumenten
uit die periode.
3. De resultaten dienen een uitgangspunt te geven voor uitwerking in publikaties en voor
wetenschappelijk onderzoek op architectuur-historisch, bouwhistorisch, stedebouwkundig,
historisch-geografisch en/of industrieel-archeologisch terrein.
4. Het aandragen van "bouwstenen" voor de ontwikkeling van een beleid voor Rijk, Provincie
en Gemeente ten aanzien van de Ruimtelijke Ordening.
5. Het leveren van materiaal ten behoeve van selectie- en registratie-activiteiten van Rijk,
Provincie en Gemeente, wat betreft objecten, ensembles, structuren en gezichten.
De gemeente Zijpe heeft dit jaar een Monumentencommissie ingesteld die zich met het laatste
bezighoudt.
3