ENIGE AANTEKENINGEN BIJ HET ARTIKEL BETREFFENDE DE OVERWINTERING
VAN MAARTEN JACOBSZ. MOOY IN DE ARCTISCHE WATEREN. (1786-1787)
C. W.J. Schaap
Maarten Jacobsz. Mooy heeft van 1768 tot 1802 als commandeur ter walvisvaart
op de Frankendaalvan de Amsterdamse rederij Gildemeester op Groenland ge
varen. Hij woonde op 't Oostend van Callantsoog.
Van de 'Frankendaal' zijn drie monsterrollen bemanningslijsten) teruggevon
den en wel van 1786, 1789 en 1802.
Uit de monsterrol van 1786 blijkt, dat behalve Maarten Mooy nog negen Cal-
lantsogers de overwintering meemaakten.
Tot die negen behoorden drie zoons van Maarten Mooy te weten:
Eelmer bootmansmaat 19 jaar), Jacob (matroos 16 jaar) en Teunis (kajuitwach
ter 11 jaar)
Daarnaast nog enkele familieleden,namelijk een zwager Jacob Vos (stuurman)en
een neef Jacob Mooy (bootsman).
Uit de monsterrol van 1789 blijkt, dat behalve Maarten Mooy wederom drie van
zijn zoons aan boord geplaatst zijn te weten:
zijn zoon Eelmer (inmiddels opgeklommen tot stuurman), zijn zoon Teunis (in
middels opgeklommen tot lichtmatroos) en Jan (kajuitwachter 12 jaar).
Uit de monsterrol van 1802 blijkt dat behalve Maarten Mooy ook twee zoons
tot de bemanning behoren, namelijk Teunis (stuurman) en een jongere broer van
Jan,te weten Maarten harpoenier)
De kajuitwachter was altijd het jongste bemanningslid en meestal een zoontje
van de commandeur. Reeds jong maakten ze dan kennis met het vangen van wal
vissen. Ze konden aan boord bij hun vader snel promotie maken en daardoor al
op jonge leeftijd voor de commandeursrang in aanmerking komen.
De zoon Jan (zie de monsterrol van 1789) heeft zich later in Den Helder ge
vestigd als 'schilder en glazenmaker' en visafslager'
Van zijn hand zijn veel schilderijen afkomstig,die betrekking hebben op de
walvi svangst.
Heel wat van zijn afbeeldingen zijn in diverse musea te bewonderen.
20 Groenlandvaarder
LITERATUUR
Archief van de waterschout. Ge
meentelijk archief Amsterdam.
Dekker P. "De laatste bloeiperi
ode van de Nederlandse Arctische
Walvis- en Robbevangst.(1761 -
1775)." Zaltbommel 1971.
Dekker P. De walvisvangst - af
beeldingen door de Helderse
schilder Jan Mooy.
Belangrijke maritiem - histori
sche ontdekking. Artikelen in
het maandblad "de Blauwe Wimpel")
Mooy Henriette. Naar Groenland
met de "Frankendaal". Amsterdam
1946.
Mooy Maarten. "Omstandig journal
van de reize naar Groenland met
het schip "Frankendaal"." Amster
dam 1787.