De heren van Brederode bezaten "het recht van de wind" -het recht om het graan door de bewoners van een dorp of heerlijkheid te laten malen. Dit was een der rechten- die als gevolg van het bezit van de "ambachtsheerlijkheid" daaruit als "ambachtsgevolg" voortvloeide Dat het brood in vervlogen tijden een belangrijke plaats innam, had een volgende heer Roeland II van Brederode in 1452 ook wel begrepen toen deze in een charter van 6 februari van dat jaar een bepaling uitvaardigde over het juiste gewicht van het roggebrood: Indien iemand dit zou bakken en verkopen om geld dan moest zijn brood "na ouder gewoonte" elf pond wegen. Zo niet dan verbeurde hij drie ponden (guldens) in te vorderen door de Schout. In een notitie in het kohier van de tiende penning over huizen, landerijen, etc. over het jaar 1561 staat: "Ve Korenmolen broodtmolen'uiordt niet door de keer verpacht, li evenmin In particulier bezit, maar li een mlentemolen' gemeenschappelijke molen'), die de dorps gemeenschap met veel kosten en reparaties draaiende moet houden. blz. 314 't Oge, H.Schoort) De bewoners hebben tot 1 620 zeggenschap over een "broodmolen" gehad. Hij is in dat jaar om kerkelijk-fi nanciële redenen afgestaan aan Gecommitteerde Raden van de Staten van Holland en Westfriesland. Van 1415 tot 1620 hebben de Ogers hem "staande en ghenerchtich" gehouden, maar toch wel niet "ten ewichen daghen" als in charter 1411 werd aangeduid. Op de kaart van 1 565 van Willem Haye staat hij nog ten zuiden van de kerk van "Tooche" getekend. In de Inventaris van Van Doorn i nek wordt hij onder nr. 14 vermeld: 1687-1688 verhuurcontract van den windmolen te Callantsooghe" Ve kerk van het 'derde' dorp kort na de bouw In 1581. Op de achtergrond de hulzen van het gehucht Sevenhuysen'dat uitgegroeid Is tot het dorp Callantsoog. [Uit 't Oge van Henk Schoort.) We kunnen rustig aannemen dat men na het bouwen van de kerk al heel gauw begonnen is met de bouw van de meelmolen. Het brood nam namelijk destijds een zeer belang rijke plaats In het voedselpakket In. Aardappelen en rijst waren toen nog geen volks voedsel en ook groenten werden nog maar weinig gegeten. 15 Wordt vervolgd.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Clock van Callens-Ooghe | 1991 | | pagina 15