Jnv&ste bij Groote Keeten (dcet 1
C.W.J. SCHAAP
In 1799 was Engeland uitgegroeid tot een formidabele macht ter zee. Daarbij was
het voor hen van het grootste belang een bondgenoot op het vaste land van Euro
pa te krijgen.
Ook stonden 17000 Russen klaar om een expeditionaire macht van 27000 Britten bij
te staan. Tevens rekende men erop, dat het Oranje gezinde deel van de Hollanders
partij zou kiezen, wanneer een landing zou slagen.
Er waren eveneens aanwijzigingen dat de niet al te felle Patriotten ontnuchterd
waren door de Franse leus "Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap"Deze was name
lijk in Frankrijk al lelijk in discrediet gebracht.
Hoe was het in 1799 met de defensie van Den Helder gesteld? Pas in 1781,na het
incident bij Doggersbank, was men gaan werken aan de verdediging van deze stad
en daarmee aan de vedediging van de rede van Texel. De haven leek eenvoudig te
verdedigen, omdat alleen het smalle Schulpengat toegang bood. Vanaf de zuidzij
de verwachtte men geen aanvallen. Het terrein was daar, zo meende men, ondoor -
dringbaar. Er liep naar het zuiden vanuit Den Helder slechts êên zanddijk naar
Groote Keeten.
In juli 1799 werd schout-bij-nacht Samuel Story belast met de verdediging te wa
ter en hij deed wat hij kon om alle toegangen tot Den Helder af te sluiten.Ter
rede van Texel legde hij zijn schepen zodanig, dat het gedeelte van het Texelse
Gat, dat niet door de wal batterijen werd bestreken, door hen werd overgenomen.
Het zogenaamde
schepen:
"Washington"
Texel-eskader, waarover hij beschikte, bestond uit de volgende
"Leijden"
"Gelderland"
"Utrecht"
"Cerberus"
"de Ru ij ter"
"Beschermer"
"Batavier"
"Mars"
"Embuscade"
"Amphitrice"
"Galathe" brik,-
vlaggeschip met vlaggekapitein van Capellen met 76 stukken
en 500 man. -
kapitein van Braam met 64/68 stukken en 450 man. -
kapitein luitenant Waldeck met 64/68 stukken 450 man.
kapitein Kolff met 56/58 stukken en 450 man. -
kapitein de Jong met 56/58 stukken en 450 man. -
kapitein Huijs met 56/58 stukken en 450 man. -
kapitein Ei 1 bracht met 56 stukken en 350 man. -
kapitein van Senden met 56 stukken en 350 man. -
kapitein Bock met 44 stukken en 230 man. -
kapitein Rivery met 34 stukken en 230 man. -
kapitein Schutter met 44 stukken en 280 man. -
kapitein luitenant Droop met 16 stukken en 90 man. -
Over de ijver van zijn bemanningen had hij niet te klagen. Van een uitgesproken
Oranjegezindheid bleek voor de landing weinig. Elke uiting hiervan werd zonder
pardon zwaar gestraft met geseling en brandmerken. Vier 'onverbeterlijken'waren
zelfs het zwijgen opgelegd door de stropi
In augustus 1799 nam het aantal blokkadeschepen van de Engelsen voor Den Helder
toe. Bij deze schepen waren ook die van het Prinsen-eskader ingedeeld.Tegenwoor-
dig zou contact tussen Bataafse en Engelse officieren ondenkbaar zijn, toen was
dat heel gewoon. Zo bezocht van Braam de schepen van het Prinsen-eskader - zijn
zwager Kolff had daarover het opperbevel - vaker dan normaal was waarbij
hij ook verschillende boodschappen overbracht. Op zijn zachtst uitgedrukt bood
het Bataafs opperbevel wel zeer onvoorzichtig de Engelsen de gelegenheid zich op
de hoogte te stellen van de geest aan boord van de Bataafse schepen en om het
smeulende Oranjevuur aan te blazen.
Op 19 augustus 1799 arriveerde vice-admiraal Andrew Mitchell met een landings-
vloot en de dag daarop verscheen de slagvloot onder admiraal Lord Duncan.