5
GESCHIEDENIS EN REGELGEVING
Jac. J. Koeman, Kasper Niehaus en Jan van Herwijnen na de uitrei
king van de Erepenning door burgemeester Lo de Ruiter (1964).
geldende verordening van 1961 de tekst voor de achterzijde
voorschreef, waar de gemeente in sommige gevallen een
eigen invulling aan gaf.
Ook een Muzepenning
Iemand die zich buitengewoon heeft ingezet voor de muze
(kunst en cultuur) kan in aanmerking komen voor de Muze
penning, genoemd naar de negen muzen, die in de Griekse
mythologie de godinnen van de kunst en wetenschap waren.
Nog altijd zijn er kunstenaars die een muze als inspiratiebron
gebruiken. Deze zou de scheppingsdrang van de kunstenaar
stimuleren.
Het initiatief voor deze penning kwam vanuit de adviescom
missie voor de Beeldende Kunstenaars Regeling (BKR). In
1987 werd de BKR landelijk afgeschaft maar in Bergen wer
den er nog wel opdrachten aan kunstenaars gegeven voor
het maken van kunstzinnige relatiegeschenken aan speciale
gasten of bij bijzondere gelegenheden.
Zo werd aan de beeldhouwster Jeanne Kouwenaar-Bijlo
gevraagd een penning te ontwerpen die kon dienen als een
relatiegeschenk voor de commissaris van de Koningin, drs.
Roel J. de Wit, die in Bergen op bezoek zou komen. Deze
penning kreeg vervolgens al snel een andere bestemming,
namelijk die van Muzepenning: een penning die zou worden
uitgereikt aan die Bergenaren die zich buitengewoon had
den ingezet op het gebied van de beeldende kunst, muziek,
literatuur of die op de een of andere manier kunst hadden
gestimuleerd of mogelijk gemaakt. Vóór 2006 waren er nog
geen voorwaarden geformuleerd voor de toekenning van de
Muzepenning.
Naar een nieuwe verordening
In 2006 wordt overgegaan tot het vaststellen van een
nieuwe verordening voor het toekennen van gemeentelijke
ereblijken. In het ambtelijk advies wordt geconstateerd 'dat
er vraag blijkt te zijn naar een gemeentelijke onderschei
ding, omdat inwoners niet altijd in aanmerking komen voor
een koninklijke onderscheiding'. Na de samenvoeging met
Egmond en Schoorl in 2001 waren de verordeningen voor
het ereburgerschap nog niet geharmoniseerd tot één veror
dening. Dit was ook blijven liggen door personeelswisseling
en onderbezetting.
Het vaststellen van een nieuwe verordening biedt daarvoor
de gelegenheid, en tevens om daarin ook de Muzepenning
op te nemen. Een andere vernieuwing is dat de ontvanger
van de Erepenning tevens ereburger van Bergen wordt.
En zo stelt de gemeenteraad op 25 april 2006 de Verorde
ning voor het instellen en toekennen van gemeentelijke onder
scheidingen vast, te weten:
a. het ereburgerschap met daarbij behorende erepenning
van de gemeente, uitsluitend in zilver geslagen, met een
middellijn van 50 mm, bestemd voor Bergenaren en niet-
Bergenaren. Met op de voorzijde het gemeentewapen met
de tekst 'Gemeentebestuur van Bergen', en op de achter
zijde een toepasselijke inscriptie. De vereisten om voor de
erepenning, en nu met ereburgerschap, in aanmerking te
komen, sluiten aan bij die uit de verordening van 1961.
b. de muzepenning uitsluitend in brons geslagen met een
middellijn van 50 mm, bestemd voor Bergenaren die zich
verdienstelijk hebben gemaakt voor de muze in Bergen en/
of de regio. Op de voorzijde van de muzepenning de tekst
'Muzepenning gemeente Bergen' en op de achterzijde een
toepasselijke inscriptie.
Het spreekt vanzelf dat toekenning van deze penningen
slechts in bijzondere gevallen plaatsvindt als blijk van grote
waardering en erkentelijkheid.
Opvallend verschil van deze nieuwe verordening met die uit
1961 is dat voortaan het college besluit tot toekenning, en
daarvan mededeling doet aan de gemeenteraad. Als reden
daarvoor geldt dat bij het toekennen soms haast is geboden
en de aanvraag onder tijdsdruk staat. Het ligt dan voor de
hand dat het college als dagelijks bestuur over de toeken
ning beslist.
Van geslagen naar gegoten
Alles is in de loop der tijd aan verandering onderhevig en
voor de gemeente Bergen is dat het geval met de ge
meentelijke onderscheidingen. Zowel de Erepenning als de
Muzepenning zijn aan verandering dan wel vernieuwing toe.
Het college besluit op 17 maart 2009 te kiezen voor een
erepenning met reversspeld van Edelsmederij De Pioen. Aan
de Adviescommissie voor beeldende kunsten wordt advies
gevraagd voor een nieuwe muzepenning en op 26 oktober
verstrekt het college opdracht aan Elles Kloosterman van
EK Medailleur voor het ontwerpen van een muzepenning,
eveneens met reversspeld.
Voor beide onderscheidingen geldt voortaan dat de pennin
gen worden gegoten in plaats van geslagen. In vergelijking
met het slaan van penningen is het gietproces voor zo'n
penning aanmerkelijk goedkoper, vandaar. De nog vast te
stellen verordening zal daarop worden aangepast met de
term 'uitgevoerd in'.
Op 9 december 2010 is het dan zo ver; de gemeenteraad
