Het water komt!
31
aan de zorg voor zieken en armen en werd
na haar dood heilig verklaard: Sint Elizabeth.
Ze kon er niets aan doen natuurlijk, maar
uitgerekend op haar naamdag, 19 november
1421, vond een gigantische watersnoodramp
plaats. Dat is precies zeshonderd jaar gele
den. Zulke overstromingen gebeurden wel va
ker in november, midden in het stormseizoen.
Een van de smalste stukjes duin in Holland lag
bij Petten. Petten bestond uit houten huisjes
en een dorpskerk van steen. In die nacht van
19 november 1421 joeg een harde noordwes
terstorm het vloedwater op. De angstige
Pettenaren vluchtten in hun kerk. Maar de
'Sint-Elizabethsvloed' brak door het duin heen
en sleurde het hele dorp, inclusief de kerk mee.
De resten ervan dreven samen met honder
den verdronken mensen en dieren het land in
achter Schoorl en Bergen. Het zeewater kwam
tot aan Alkmaar. Slechts een paar Pettenaren
overleefden deze watersnoodramp. Een van
hen was dorpspastoor Johannes. Hij was toen
net op bedevaart om een heilige te aanbid
den in een andere plaats.
Gelukkig hielden de binnendijken bij Bergen
en Schoorl het. Toen Jan van Prucen, de be
stuurder van Bergen, die dijken inspecteerde,
vond hij bij het buurtschap Saenegheest een
kletsnat hostiekastje. Meteen riep hij Amelius,
de pastoor van Bergen, erbij. Samen brach
ten ze het naar de dorpskerk van Bergen.
Pastoor Johannes (van Petten) hoorde ervan
en dacht: dat moet van mijn verwoeste kerk
zijn! Hij snelde vanuit Petten naar Bergen.
Er bleken nog hosties in het kastje te zitten,
maar ook zeewater. Pastoor Johannes goot
alles voorzichtig over in een houten schaal.
Die zoute hosties weggooien mocht natuur
lijk niet, daarom at Johannes ze op. Pastoor
Amelius borg de schaal met zeewater op in
zijn kerk.
Een half jaar lang gebeurde er niks. Maar
toen, op 31 mei 1422, vond het Bloedwonder
plaats, een wonder met grote gevolgen voor
de kerk van Bergen en Bergen zelf.
Daarover en over andere geheimen van de
Ruïnekerk meer in de JuniorKroniek van april
2022...
Jan van Prucen vindt het hostiekastje, deel van
een muurschildering in de Petrus en Pauluskerk
door Jaap Min.
Later werd Petten herbouwd. Het Petten van de Sint-Elizabethsvloed lag honderden
meters verder de zee in. De stormvloed had grote stukken kust weggeslagen.
Dit is Petten in 1609. Collectie Regionaal Archief Alkmaar.
