18
BERGENSE KRONIEK, NOVEMBER 2021
Links: Kind van de zee van Kasper Niehaus (Collectie Blooming Groep,
foto uit Arnhemse Cahiers 2007). Rechts: Moi-Même van Henri Rous
seau (Collectie National Gallery, Praag, afbeelding van Wikipedia).
Links een geposeerde foto van het echtpaar Niehaus, rechts de ver
werking in het schilderij Promenade aan de Amstel (detail). Bron: Arn
hemse Cahiers 2007.
Links: foto van het bronzen beeld Whippet van Katherine Lane Weems, door Niehaus voorzien van een raster om de afbeelding over te nemen
op doek. Rechts: Whippet in Arcadisch Landschap (1930-1935), olieverf op doek, Kasper Niehaus. Foto's uit Arnhemse Cahiers 2007.
houd, schone mensen in een schone natuur."
Als voorbeeld gebruikt hij foto's, die hij soms laat uitvergro
ten. Met behulp van overtrekpapier calqueert hij de lijnen op
het doek.
Zo is een geposeerd fotoportret van het echtpaar Niehaus
uitgangspunt van diverse schilderijen. Op het schilderij
Promenade aan de Amstel uit 1930 staat het echtpaar wel
driemaal afgebeeld. Het schilderij toont zijn uitgedachte
compositie en kleurgebruik met terugkerende tinten.
In een aantal schilderijen zijn prikgaatjes te zien van het ver
groten van een detail of van sjablonen. Hij laat deze sjablo
nen in verschillende combinaties terugkomen, net zolang tot
alles op zijn plek staat. Het doet een beetje denken aan de
knipsels van Matisse.
Op een foto van de Whippet, een bronzen beeld
van Katherine Lane Weems uit 1926, zien we een
methode die Niehaus toepast. Hij tekent op de
foto een raster om zo de hond te vergroten en in
zijn arcadisch landschap te plaatsen. Deze whip
pet komen we meerdere malen op zijn doeken
tegen.
Het hergebruik van motieven is een van de kenmerkende
eigenschappen van het hele oeuvre van Niehaus. "Ook in
de antieke wereld werd het voortreffelijke steeds herhaald.
Schoonheid leidt tot verlangen naar herhaling."
Niehaus' opvattingen zijn rotsvast geënt op het realisme van
de 19de eeuw. Hij lijdt onder de bezwaren tegen zijn naakt
figuren. Sommige opdrachten worden geweigerd of schil
derijen worden verbannen naar minder opvallende plekken.
"Onbegrijpelijk dat die kuise naakten tegen de borst van het
burgerlijk fatsoen blijken te stuiten", vindt hij.
andere
De kunstcriticus
Vanaf 1918 tot in de jaren vijftig is Niehaus een invloedrijk
figuur in de kunstwereld. Bijna veertig jaar lang is hij de vaste
kunstcriticus van de destijds op kunstgebied vooraanstaande
krant De Telegraaf.
Hij moet als schilder wel ander werk erbij doen om zijn inko
men aan te vullen, want, zo citeert hij Wilhelm Busch: Leicht
