In totaal naar Nederland gekomen
1822
Voor 15 mei 1940
Terug naar Duitsland
7
0,4%
Naar een veilig land
457
25%
Naar een niet-veilig land
57
3%
Met vrachtschip Bodegraven naar Engeland, 14 mei 1940
73
4%
Nog in Nederland na 15 mei 1940
1228
Na 15 mei 1940
Naar een veilig land
31
2,5%
Terug naar Duitsland
80
6,5%
Naar een ander niet-veilig land
39
3%
Overleden in Nederland
9
0,5%
Vermoord in kamp
550
45%
Lot onbekend
80
6,5%
Overleefd
439
36%
jongen werd 'geruild' voor een andere jongen en één
van de jongste kinderen emigreerde naar Brazilië. Van
de negentig kinderen die op 22 maart werden overge
plaatst, waren er 83 de volle elf weken in Het Zeehuis
geweest. De kinderen werden verdeeld over drie andere
tehuizen. Vijfendertig gingen naar het Amsterdamse
Burgerweeshuis. Achteraf gezien bleek dat voor elf van
hen een levensreddende toevalstreffer te zijn geweest,
omdat Truus Wijsmuller op 14 mei 1940 de kinderen die
op dat moment in het Burgerweeshuis aanwezig waren
op een boot naar Engeland wist te zetten. Zevenenveer
tig kinderen, waaronder Hajo Meyer, gingen naar Ons
Boschhuis in Driebergen. Ook in Driebergen zou weer
gevoetbald worden, getuige overgeleverde foto's. Een
zestal oudere jongens werd in het Jongensweeshuis in
Amsterdam geplaatst.
Van de 96 kinderen die in het totaal in Het Zeehuis
waren ondergebracht, zijn er na de Duitse inval zeven
terug naar hun ouders in Duitsland gegaan. Eén van hen
heeft dankzij een ariërverklaring de oorlog overleefd.
Twee kinderen vertrokken naar België: van hen over
leefde er één. Zoals vermeld overleed Walter Dreyfuss
op weg naar Palestina in de Pyreneeën aan een slangen
beet. Negenendertig kinderen emigreerden naar een
land waar de Duitsers niet kwamen. Dertig werden via
Westerbork naar de concentratiekampen gedeporteerd
en vermoord. Elfriede Ingenkamp's lot was bijzonder
tragisch. Zij was net op tijd uit het Rotterdamse weeshuis
gehaald met behulp van een ariërverklaring. Voor alle
zekerheid is zij daarna toch ondergedoken. Op de dag
van de bevrijding, 5 mei 1945, kwam zij om het leven in
Amersfoort, waarschijnlijk door een verdwaalde kogel.
Zestien kinderen overleefden, waaronder ook zes die de
kampen wisten te overleven.
Hajo Meyer bleef na de oorlog in Nederland. Hij over
leed in augustus 2014 in zijn woonplaats Heiloo, zes da
gen nadat hij op grootste wijze zijn 90ste verjaardag had
gevierd.
Alle afbeeldingen komen uit de collectie van Hajo Meyer, tenzij an
ders vermeld.
Bronnen
- Marjolein Bax. Een wrang feest. Hoe velen de bevrijding niet over
leefden. Uitgeverij Balans, Amsterdam, 2020. Pagina 98-99.
- Hajo Meyer. Briefe eines Flüchtlings 1939-1943. Berlijn, uitgeverij
Frank&Timme, 2014.
- Frans van der Straaten. Om nooit te vergeten. Herinneringen en
belevenissen aan/van Palestina pioniers in Nederland gedurende
de oorlogsjaren 1939-1945. MES Grafische bedrijven, Capelle aan de
IJssel, geen jaar.
- Miriam Keesing. Interview met Hajo Meyer. Heiloo, 17 september
2008.
- Directeur van het Centraal Genootschap voor Kinderherstellings-
en Vacatiekolonies aan het ministerie van Binnenlandse zaken,
7 december 1938. Nationaal Archief, Den Haag. Zorg voor de vluch
telingen uit Duitsland, 1938-1942. 2.04.58, inv. nr. 69.
- Brief van mej. T. de Vries aan het ministerie van Binnenlandse zaken
20 februari 1939. Nationaal Archief, Den Haag. Zorg voor de vluchte
lingen uit Duitsland, 1938-1942.2.04.58, inv. nr. 99.
Overzicht van het lot van alle bekende vluchtelingenkinderen uit het Derde Rijk in Nederland.
