Met dank aan Rein van der Sluijs en Thibaud Taudin Chabot
Alle foto's door de auteur, tenzij anders vermeld
5
DE WARE BERGENSE TIJD
De zonnewijzer van het Vredeskerkje in Bergen aan Zee.
Met de ontwikkeling van de atoomklok hebben we een
onvoorstelbare nauwkeurigheid van de tijdmeting bereikt:
de afwijking bedraagt minder dan 1 seconde per miljoe
nen jaren! En daarbij: veel van onze huidige uurwerken zijn
draadloos verbonden met de atoomklok in Frankfurt, die
elke seconde de atoomtijd uitzendt en uw klok ongemerkt
bijstelt.
Toch is het goed om ons te realiseren dat de gebruikelijke
indeling van onze dag in uren - indirect - is verbonden met
onze inwendige biologische klok. Want die menselijke
inwendige biologische klok wordt aangestuurd door...
de stand van de zon!
Bronnen:
- J. G. van Cittert-Eymers. Zonnewijzers aan en bij gebouwen in Ne
derland. Zutphen, Thieme, 1972.
- J.J. Schilstra. De Ruïnekerk van Bergen. Bergen NH, Kerkvoogdij
Hervormde gemeente Bergen NH, 1988.
- F.D. Zeiler. Kerken in de Heerlijkheid. Bergen NH, RK Parochiege
meenschap HH Petrus en Paulus, 1999.
- Vereniging De Zonnewijzerkring: www.dezonnewijzerkring.nl.
- www.IsGeschiedenis.nl.
(noorden) en is evenwijdig aan de hemelas geplaatst.
Een fraai staaltje vakmanschap van iemand met gevoel
voor de traditie van de zonnewijzers.
Tot slot
Zonnewijzers hebben dus met de komst van het uurwerk
sinds de 14de eeuw vrijwel geen praktisch nut meer als
echte tijdmeters. Tegenwoordig heeft iedereen de exacte
tijd beschikbaar, niet in de laatste plaats door de smart-
phone, die ons altijd en overal de exacte tijd aanbiedt.
De zonnewijzer gemaakt door Jan Ponstijn.