71"/
f ze ***-
c
y ry
25
JAKOB EN MAAIKE VAN DOMSELAER, BUITENGEWONE BEWONERS VAN 'EVEN BUITEN'
Jakob van Domselaer met zijn zoontje Jaap voor het huis, met naast
hem een beeld van John Radecker. Foto uit: Wim Vroom. De Nieuwe
Kring in Bergen.
Maaike daarentegen vond de natuur en de polder te onher
bergzaam. 'Ik kan hier niet wortelschieten', schreef zij. Wel
roemde ze de dagen dat ze met de drie kinderen op het
strand was.
De kinderen Van Domselaer bezochten de Bosschool aan de
Rondelaan in Bergen en ook een paar jaar het Murmellius
Gymnasium in Alkmaar, om daarna door hun ouders bege
leid te worden in de trant van hun levensopvattingen en
principes.
Simeon en Friso ten Holt waren hartsvrienden van Jaap en
Wim. Simeon zat bij Jaap in de klas. In 1935 werd hij leerling
van Jakob van Domselaer; jarenlang heeft hij les van hem
gehad in pianospel en muziektheorie. Hierbij merkte ook
Simeon dat zijn leraar een dwingend karakter had, bijvoor
beeld omdat hij zijn leerling sterk afraadde naar het conser
vatorium te gaan 'omdat hij daar niks bij zou leren'. Simeon
ten Holt heeft later in Parijs het conservatorium (École Nor
male de Musique de Paris) gevolgd.
Financiële problemen
Om financieel rond te komen gaven Jakob en Maaike bei
den pianolessen. Ze kregen ook financiële bijdrages van hun
oud-leerling dr. M.R. van Alphen de Veer, arts bij de Genees
kundige Dienst van Philips Gloeilampen, vriend van de fami
lie en bewonderaar van Van Domselaers muziek.
Maaike probeerde met hulp van vrienden pianoconcerten
voor haar man te organiseren, maar op het laatste moment
trok Jakob zich dan weer terug. Steeds meer kreeg het
componeren voorrang boven alles. In het donkere, zwart ge
beitste atelier, zonder enige vorm van comfort en omringd
door wilde struiken en kamerhoge bereklauw, werkte Van
Domselaer onafgebroken aan zijn composities, wat echter
geen inkomsten gaf. In de correspondentie met zijn oud
leerling M.R. van Alphen de Veer schreef de componist:
alsof er een dam ligt naar de buitenwereld waarover ik
niet kan komen'.
Gezinsleven en vriendschappen
Het is een vraag hoe Van Domselaer zijn kluizenaarsbestaan
heeft kunnen combineren met het gezinsleven en zijn vriend
schappen. Mogelijk nam Maaike een groot deel daarvan
voor haar rekening. Een beeld, een sfeer van het gezinsleven
schetst ze als volgt: 'In de eetkamer, het enig warme vertrek,
zaten kleine Jaap en ik te dammen, terwijl de twee andere
kinderen die avond te voet terugkwamen van een Mengel
berg-concert in Alkmaar.'
De vriendschap tussen de van Domselaers, Charley Toorop
en Piet Mondriaan dateerde al uit de tijd in Laren en Meer
huizen, de kunstenaarskolonie in Amsterdam. Het contact
hield al die jaren stand. De kunst was voor allen de drijvende
factor. Hoewel Van Dom-selaer en Mondriaan artistiek gezien
5 1 i
Jakob en Maaike van Domselaer voor het muziekhuisje. Bron onbe
kend.
JSf.
L
f) O
-
Een kaart van Piet Mondriaan gestuurd in december 1940 vanuit zijn
toenmalige woonplaats Londen. Tekst: Beste Jaap en Maaike, Mijn
beste wenschen voor Kerst en Nieuwjaar. In deze tijden zijn mijn ge
dachten dikwijls bij jullie en ook denkende aan de vorige oorlogsjaren
toen we samen waren. In lang niet van je gehoord. Schrijf eens een
kaartje. Bron: Archief van Maaike van Domselaer, Internet.
