Nou Dirk, zo is het wel genoeg!"
Met dank aan Diny van den Akker-van Berge, Jan Rein Pruntel
en Paul Pesie van de werkgroep Beeld en Geluid van de Histori
sche Vereniging Bergen NH, Jesse van Dijl, conservator Beeld
collecties van het Regionaal Archief Alkmaar en Piet Mooij.
Foto's en films van Dick van Berge zijn op de HVB-beeldbank
en het HVB-YouTubekanaal te bekijken.
31
DICK VAN BERGE, VAKFOTOGRAAF, DORPSFOTOGRAAF EN CINEAST
krijgen, soms tot ergernis van mijn moeder die dan uitriep:
Tot 1952 bleef de winkel De Jong's Fotohandel heten. In dat
jaar was de lening van Pau de Jong afbetaald en kon Dick
van Berge onder zijn eigen naam werken: Foto Van Berge.
Behalve trouwreportages, vaak bij 't Oude Hof, maakte hij
ansichtkaarten en een enkele keer leverde hij een foto aan
de Alkmaarsche Courant, zoals een portret van de schrijver
Simon Carmiggelt in 1959. Op verzoek kwam hij aan huis om
(kinder)reportages te maken. Fotograaf Cees Noort herin
nert zich zo'n bezoek begin jaren 50: "Wij kinderen vonden
het heel spannend als hij kwam. Hij had grote lampen bij
zich voor de belichting en maakte mooi belichte foto's van
ons gezin op de bank of in de tuin."
Vakfotograaf en kunstfotograaf
In 1960 stopten Van Berge en zijn vrouw met hun fotozaak
(in 1959 was de winkel nog vernieuwd en vergroot) en werd
deze overgenomen door Pim Kolber. De naam Fotohandel
Van Berge bleef nog tien jaar gehandhaafd. De digitalise
ring en de enorme groei van het aantal (foto)beelden en
daarmee het verdwijnen van de fotozaken in Bergen was
nog ver weg. Van Berge bleef zijn films van de ouden-van-
dagentochten nog in de jaren 60 vertonen. Dick van Berge
De winkel in 1957, sinds 1952 op naam van Van Berge.
Duinlandschap door Dick van Berge omstreeks 1940.
overleed in 1972 op 67-jarige leeftijd; zijn vrouw Alida werd
92 jaar en overleed in 2002.
Van Berge was een consciëntieus fotograaf die met zijn voor
Bergen beeldbepalende foto's van de Tweede Wereldoorlog
en van de bevrijding een deel van de werkelijkheid van toen
heeft 'gefixeerd'. Door zijn films geeft hij ons een bijzonder
beeld van het Bergen van de jaren 40 en 50 van de 20ste
eeuw. De wisseling van licht en schaduw in zijn foto's, zijn
manier van belichten en verfijnde technische afwerking laten
een fotograaf zien die streefde naar een meer kunstzinnige
vorm van fotografie. In die zin trad hij in de voetsporen van
Abram Bonda (1872-1928), de eerste fotograaf in Bergen.
Alle afgebeelde foto's zijn uit de collectie van Diny van den
Akker-Van Berge.
Bronnen
- Alkmaarsche Courant 28 maart, 9 april 1959, 18 februari 1963.
- Geoffrey Batchen. Forget me not. Photography Remembrance.
Van Gogh Museum, Amsterdam 2004.
- Jan van Baar. Bergen in de jaren '40 -'45. Bergen '40 - '45. Bergense
Kroniek, Themanummer 1, 1995.
- Bergensche Bad-, Duin- en Boschbode, juni 1932.
- Flip Bool en K. Broos (red.). Fotografie in Nederland 1920-1940.
's-Gravenhage 1979.
- Frits Gierstberg. Documentaire fotografie in het tijdperk van de beeld
cultuur. Oratie 2007.
- Ton Hendriks. Beeldspraak: fotografie als visuele communicatie.
Culemborg 2013.
- René Kok, H. Selier, E. Somers. Fotografie in bezettingstijd: geschiede
nis en beeldvorming. Zwolle 1993.
- Loek Kreukels, Alphons Hustinx. Kleur in donkere dagen. Het dagelijks
leven tijdens WO II. Roermond 2005.
- Noord-Hollands archief. Handelsregister Alkmaar inv. nr. 8995.
- Frits David Zeiler. Bonda Co. Bergen, 2007.
