DAK
FILM
WA LLET
28
BERGENSE KRONIEK, JUNI 2020
Dick van Berge voor zijn fotozaak aan de Jan Oldenburglaan 5 om- Interieur van fotozaak De Jong aan de Breelaan bij de opening op
streeks 1930. Jongen onbekend. 2 maart 1932.
Oude Prinsweg en Van Berge kon het winkeltje aan de Jan
Oldenburglaan betrekken.
"Het was echt behelpen in dat winkeltje", vertelt Diny. "Mijn
ouders woonden beneden, boven woonden anderen. Mijn
moeder moest 's zomers, tot haar grote ongenoegen, buiten
koken omdat de keuken gebruikt werd als donkere kamer.
In 1932 kochten mijn ouders het pand Breelaan 13 waar de
familie Jansen toen een pension beheerde."
Veel fotografen maakten in de jaren 30 en 40 van de 20ste
eeuw nog regelmatig gebruik van 9x12 glasplaatcamera's.
Deze manier van fotograferen was nogal omslachtig en nam
veel tijd in beslag; na elke opname moest de glasplaat ver
wisseld worden. Als vakfotograaf bezat Van Berge verschil
lende camera's, o.a. een houten (inklapbare) reiscamera. Op
dit toestel is een koperen plaatje bevestigd met de naam
Maatschappij voorheen Guy de Coral. Johan Guy de Coral
was een fotograaf en fotohandelaar die in het begin van de
20ste eeuw bekend werd met zijn portretten van koningin
Wilhelmina en prinses Juliana. Dick van Berge beheerste on
getwijfeld de technische kennis en kunde die nodig was om
met deze glasplaatcamera's te werken, maar of hij het toe
stel regelmatig heeft gebruikt, is niet meer te achterhalen.
Er zijn helaas geen glasnegatieven of andere oude camera's
van hem bewaard gebleven.
Toen Van Berge met zijn fotozaak begon (1930), zag men
meer en meer de voordelen in van de kleinbeeldfotografie
en kwam deze techniek meer in zwang. De Leica's en Rol-
leiflexen waren lichter van gewicht, eenvoudiger te bedie
nen en de films konden sneller verwisseld worden. Een Leica
kostte in de jaren 30 ongeveer ƒ200,-, afhankelijk van het
type lens. Als vakfotograaf werkte Van Berge ongetwijfeld
met Leica's. "Ik herinner mij dat ik als kind lang stil moest
zitten. Vader werkte met grote lampen en vaak met een
statief, maar ook uit de hand wist hij de camera goed stil te
houden."
Voor amateurfotografen waren er goedkopere camera's in
de handel van Agfa en Kodak.
De Badbode organiseerde in deze periode wel eens fotowed
strijden voor amateurs: De mooiste kiek van Bergen en Bergen
aan Zee, met in de jury o.a. Adriaan Boer van het fototijd
schrift Focus. Van Berge, Spandaw en Hopman stelden voor
deze wedstrijden prijzen ter beschikking en toonden de
winnende foto's in hun etalages.
De Tweede Wereldoorlog
Tijdens de oorlogsdagen in mei 1940 mocht er maar beperkt
gefotografeerd worden. Dat verbod werd na de capitulatie
(15 mei) opgeheven en de Duitsers stelden zich aanvankelijk
soepel op. Er was (nog) geen algemeen fotografeerverbod,
maar zonder toestemming van de Duitsers mochten er
geen opnamen gemaakt worden van militaire installaties,
voertuigen van de Wehrmacht enz. Wel was er sprake van
zelfcensuur; veel mensen waren voorzichtig. Een aantal van
de foto's die wij kennen van Bergen tijdens de oorlog, zijn
van de hand van Van Berge: het zijn kleine vensters waar
door we een beeld krijgen van het leven tijdens de oorlog.
Fotomapje van fotozaak De
Jong in de jaren 30. De foto's
gingen in het fotoalbum, de
negatieven werden bewaard
in het mapje. In latere mapjes
stonden allerlei aanwijzingen
voor de amateurfotograaf:
Houd uw lens schoon, bij
kleurenfoto's géén geelfilter
gebruiken en gebruik flits-
lampjes voor foto's in huis.
{j-brulk't rtaodv
„KODAK'-Fllm
om ï«k*r
ta ijjn
VaH uw qPNAMEN