nas. :.n
töipio ijttrai vntt qyra nrorroïy mï'H'ji
Stolpersteine voor omgebrachte
Joodse Bergenaren
21
Joodse me [>i bu rge h s C -t|pfcy
Küi^flr tïlen W||^||koO(J £1 M-i|
Mrrj Hr-nr/FVEf Ulo-I 29 |ur
Ruben Eitofv 6t Ijjr
ivid de Groo-l 63 j.im
ttcifv lie Of Ooi Wjftn.i.ir 7Q]jar
Ajoi" Jr Groot 3? jjjr
A hém ,ii Groöj 29 Jji.i r
iliiJËHHfc 'êt Groen 2S ;,o.i
Mor I? fjrMl Reir B3 jair
Berth j S.ira foil Strqleosch 72 Mar
bdJK Sjii Kroci £0 |.Mr
Dïmkl b jute ro>L~>s "*1 f.i.n
Eddy Marrrri San te d-ös IB jj.ir
SamnpJ ScIumn 66 jaar
flfe SfhWtürj - Berg fj."
Sj«ri4>i i Triffrï 54 Jaar
Hi'irtije Trürel - Melkman 56 j.r.ir
Vincenr We ij and 23 laar
i IN DUlTSr k /vmT
AC
30 - Q-f -1?43 ■Satoil'^r -
30 0 4 Iy47- <xob*:i-, J
00 Üfi 1941 OymI: it t Jiii4pi?r>
l?-02-!ff4J
12 02 ri>43 A.lv; i-hU;. -®
27 03 IÏ4S Miniem,.
24 09 194 J Auif4rirl.il
24 O.V 1*43 A',M^vi|.tM
09 04 - \9*3 Sobibcr
09 04 - SoHit«or J
04 Gi 1445 TroNiï
JO - l - 1944 Rrifci'ti - C.rhM*
0?-OS-lï45 Tr^hi
Iff- U 1947 AiSiclr^lrti
19- II ïff+7 AHithwiri
02 - 07 iff43 Sobftrór
07 - Off - 1943 S hJböi
2.1 - 02 1945 Euc hen wilei
Ntff /.it Jij» naam VfcTdwiiwn uil zijn familie
f>n (dl de jiooi r van ?ijn woonplaat*. Ruth 4:10
4 mei 2000 Bergen V) nies an 5760
De gedenksteen voor de omgebrachte Joodse Bergenaren op de
begraafplaats aan de Kerkedijk, waarop nu ook de naam van Vincent
Weijand is aangebracht. Foto: Frans Leijen.
elk jaar in Amsterdam of in Bergen nog 'Vincentfeesten'
gevierd op 31 oktober, zijn geboortedag. Chris Dekker,
Vincents boezemvriend, heeft later zijn zoon naar hem
vernoemd.
In december 2019 is, na gedegen onderzoek door Jan
van Baar en in samenwerking met de gemeente Bergen
NH, de naam van Vincent Weijand toegevoegd aan de
17 namen die al stonden op de in het jaar 2000 onthulde
gedenksteen op de geallieerde begraafplaats aan de
Kerkedijk.
Literatuur
- C.M. Hoorweg, Michael Valeton, Olaf Weijand. Aan der droomen
torentrans. Werk en leven van Vincent Weijand 1921-1945. Utrecht,
Uitgeverij Van Gruting, 2008.
- C.M. Hoorweg, J.G. van Rossum du Chattel. El gran bal. Leven en
werk van Chris Dekker 1922-1996. Utrecht, Uitgeverij Van Gruting,
2005.
- Annet Mooij. De eeuw van Gisèle. Amsterdam, De Bezige Bij, 2018.
- Peter Tammes. 'U draagt geen ster'. Bergen NH, Uitgeverij Bon
neville, 2005.
- Olaf Weijand. The promise of the shells. Uitg. in eigen beheer, 2009.
- Diverse websites, waaronder bevrijdingintercultureel.nl, niod.nl en
joodsmonument.nl.
VINCENT WEIJAND, VERGETEN DICHTER, IN DE KNOP GEBROKEN
Op 28 maart 2020, bijna 75 jaar na de bevrijding, zou
kunstenaar Gunter Demnig achttien Stolpersteine (strui
kelstenen) leggen voor de toenmalige woningen van
de omgebrachte Joodse Bergenaren. In deze huizen
verbleven zij voor het laatst in vrijheid. Twaalf Stol
persteine zouden in Bergen worden gelegd en zes in
Amsterdam. Helaas kon deze plechtigheid niet door
gaan als gevolg van de coronacrisis. We hopen dat de
plaatsing op een ander moment doorgang kan vinden,
al of niet in een andere vorm.
In de Joodse traditie wordt gezegd dat de mens twee
keer sterft. De eerste keer als het hart stopt met klop
pen en de hersenactiviteit stopt. De tweede keer als
de naam van de dode voor de laatste keer gezegd
of gelezen wordt. Dan pas is die persoon echt 'weg',
weggestreept uit het leven op aarde. Met het plaatsen
van Stolpersteine is nu een blijvende herinnering bij de
woonhuizen gecreëerd. De kunstenaar noemt ze zo,
omdat je erover struikelt met je hoofd en je hart en
omdat je moet buigen om de tekst op het messing
plaatje te kunnen lezen.
Twaalf stenen worden geplaatst in Bergen op de vol
gende locaties:
Loudelsweg 64 (nu 54), voor Ruben (Rudolf)
Elion, Rosalie Elion-Wijnkoop en dochter
Meta Henriëtte;
Dorpsstraat 67 (huis 'Kijk uit'), voor David de
Groot, Betje de Groot-Wagenaar en hun kinderen
Anna en Marianna Elisabeth;
Kerkedijk 3 (nu Landweg 2), voor Vincent Weijand;
Breelaan 79 (toen pension De Reigershoek,
nu Wittenburgh op 89), voor Simon Trijtel en
Heintje Trijtel-Melkman;
Breelaan 47 (De Haemstede), voor Moriz Reif en
Bertha Strakosch.
In samenwerking met de Stichting Stolpersteine
Amsterdam en de HVB worden nog zes Stolpersteine
voor omgebrachte Joodse Bergenaren gelegd, die in
Amsterdam woonden en daar het laatst in vrijheid ver
bleven. Het gaat in Amsterdam om:
Sarphatipark 42, voor Samuel 'Mommie' Schwarz
en Else Berg;
Olympiaplein 50, voor Isaac Santcroos en
zijn twee zonen Daniël en Eddy Martin.
Biesboschstraat 9 hs, voor Aron de Groot,
oudste zoon van David de Groot en Betje de
Groot-Wagenaar.