Hoofdstuk 11 Je stil houden of verzet of verraad
De bank ter herinnering aan dokter Jan Blok. De bank staat voor zijn vroegere woonhuis (nu restaurant Julie's). I.M. betekent
In Memoriam: ter herinnering, ter nagedachtenis. De kronkelende slang op het muurtje is het teken van de geneeskunde en
herinnert ons eraan dat hij een dokter was.
Je stil houden?
Veel mensen wisten niet wat ze moesten doen
tijdens de bezetting. Moeten we ons maar
stilhouden? Dan redden we het wel tot het einde
van de oorlog. Dat dachten de meeste mensen.
Zij pasten zich aan. De Duitsers speelden nu
eenmaal de baas, dachten zij. Wat kunnen wij als
gewone mensen daaraan doen? Een kleine groep
Nederlanders dacht er anders over. Je moet juist
ongehoorzaam zijn aan die bezetters, vonden zij.
Nooit buigen voor die brutale Duitsers die zomaar
ons land bezetten! Deze groep vormde het verzet.
Een andere groep, ook heel klein, was supporter
van de bezetters. Zulke Nederlanders hielpen de
Duitsers waar ze maar konden. Ze verraadden
zelfs landgenoten die tegen de Duitsers waren. Of
ze spoorden Joden op die ondergedoken zaten. Zij
waren de verraders.
En wat deed je als kind in die tijd? Je deed vaak wat
je ouders deden. Zij waren immers je voorbeeld?
Dokter Jan Blok offert zich op
Huisarts Jan Blok uit Bergen hielp Joden uit Bergen
en van ver daarbuiten aan onderduikadressen.
Dat deed hij samen met Jan Hemelrijk, de zoon
van rector Jacob. Cor Sijpheer en anderen waren
daar ook bij. Zij waren verzetsstrijders, ze zaten
'in het verzet'. Zo heette dat als je de Duitsers
tegenwerkte. Ze zorgden voor valse bonnen en valse
persoonsbewijzen. Jan Hemelrijk had studievrienden
in Amsterdam. Een van die studievrienden was
Bob van Amerongen. Jan en Bob konden als de
beste persoonsbewijzen en bonnen namaken. Zij
hadden een eigen drukkerijtje in huis. Het drukken en
verspreiden van valse bonnen en persoonsbewijzen
was natuurlijk heel gevaarlijk. Ze werden in het
grootste geheim door het verzet verspreid.
In 1941 was dokter Jan Blok al eens opgepakt
en gevangen gezet. Later werd hij gelukkig
weer vrijgelaten. Hij ging toch door met zijn
verzetsactiviteiten. In 1942 werd hij opnieuw
34
