De oude synagoge in de Hofstraat in Alkmaar. Links het huis van de rabbijn en daarnaast de synagoge zelf.
het christendom. Eeuwen later stichtte de Arabische
profeet Mohammed de islam. Hij kende het jodendom
en christendom al van zijn reizen als koopman.
Joodse gebruiken
Net als de meeste moslims vinden gelovige joden
dat je God - of eigenlijk Jaweh - niet mag afbeelden.
Je mag God niet schilderen of tekenen. En ook geen
beeld van God maken. Ook vinden ze dat je geen
varkensvlees mag eten. Vlees moet bovendien
ritueel worden geslacht. Dat betekent: volgens
de gewoonten, de 'riten', die de rabbijn heeft
goedgekeurd. Dan is het vlees pas 'koosjer'. Dat
betekent 'rein'. Net zoals 'halal' bij de moslims. Bloed
wordt als onrein gezien. Dieren worden daarom
geslacht door de halsslagader door te snijden. Zo
bloeden ze snel leeg. In Alkmaar zat een Joodse
slager, Eleazar Bing, die zo slachtte. Alkmaar kende
ook een koosjere bakker, Salomon Elte. We komen
zijn zoon Hein Elte later in dit verhaal nog tegen.
Bakker Elte bakte door rabbijnen goedgekeurd
brood. Melk en vlees gaat niet samen, vinden de
rabbijnen. En omdat veel mensen vlees op brood
eten, zit in koosjer brood geen melk. Slagers en
bakkers moeten bij hun werk ook een gebed
opzeggen. Dan zijn hun producten pas echt koosjer.
Gelovige Joden uit Bergen kochten daarom in
Alkmaar hun vlees en brood.
Simon en Heintje Trijtel van pension De Reigershoek
op de Breelaan bijvoorbeeld waren joods. Ze
serveerden hun gasten, die meestal ook joods
waren, koosjer vlees en brood uit Alkmaar.
Een Alkmaarder herinnert zich:
"Niet alle Joden hielden zich even strikt aan de
joodse wetten. Sommigen sloten hun winkel op
sabbat, anderen niet. Christelijke bakkers waren
op zondag natuurlijk dicht. Dat moest van de
christelijke kerk. Joodse bakkers waren zondags
gewoon open. Sabbat was immers op vrijdag en
zaterdag. We kochten dan heerlijk vers brood bij
bakker Elte. Die was joods."
10
