-ji
IEJÉ <■- v--"' '-< 'J-/'*-' SSi^èS? ~"È-"~jL
-»*- o-W*' f^ry*
J *X±
r?<r.vj 4j si, ^7 yT> -i y p> o^- j J*r ,J v-=j
-T -*/tf£i""t: 4 T -^ "1 6 ^":C*
S f!-=** - - "ylt. rL„ iaS,,-,*i*
- ---. sr,*/1 p ^lt,
,-^.v ;p
k/Sj. F-
L M 5 f t W—-
$s£^r>^r //fa r\-J
V7 ,r ri &?y-v\ '^n
j-J.,,./ .jdvrr }*jr f?ii &fó*r
jf,. ,-, ,-., >C, *d.-i ij-'^f.-' fitkttr/ $&ti
JZ.rj.-v, ji<.*-
-V> G>in!. /V* ^■"■■r-^'
C,$ gj0: <j* V
I
■'/H ^JTr'"J'r**
..A rf7»V^ i (r*f
Y --3- tlLJ ,'Y'' :!"-'
V -c-^ iV vS >V"
7V;',,;.:
ende inwoonder tot Schoorel, in 't buijgen van sijn rechter arm
seeckere wonde gaende door seniuen arterien ende den hartaeder,
bloedende d' selve wonde soodanich ende soo vreeselijck dat den
gequetsten daervan op ten tweede junij ende sulcx den vijfden
dach daer aenvolgende deser werelt is coomen te overlijden,
daeraen hij ingedaegde een openbaere dootslach gecommitteert
ende gebroocken 't geene Godt de Heere gemaeckt heeft, alle
't welcke in een lant van justitie niet getollereert nae andere
dootslaegen ten exempele openbaerlijck behoorde gestraft te
worden, soo concludeert voorn. baljuw in den naeme ende
vanweegen Jon Anthonijs Studler van Zurck heere van de voorn.
heerlijckheijt van Bergen, dat den ingedaechde gebracht sal wer
den terplaetse daer men gewoon is alhier crimineele justitie te
doen, ende aldaer bij den scherprechter metten swaerde gestraft
te worden datter de doot nae volcht, ende alle sijn goederen ver-
claert ten behoeve van voorn. heere van Bergen verbeurt te sijn
dat hij bijprovijsie sal hebben te gaen in beslooten hechtenisse
mette costen ende misen van justitie.
Gerrit Reijersz. van Schoorel is in deze zaak de 'crimineel
eiser' contra Jan Jansz. Besteman, jongeman en inwoner
van Bergen, gedaagde in persoon bij edicte klokgelui [door
de overheid voorgeschreven klokgelui om aandacht te vragen
voor die zaken die voor de burgerij belangrijk zouden kunnen
zijn. Een omroeper riep dan staande voor het raadhuis de be
sluiten om]. Tevens zijn er biljetten gemaakt (handgeschreven
aankondigingen), die zowel aan het raadhuis, als aan de deur
van de kerk, alsmede aan de woning van de gedaagde op
gehangen werden. [De biljetten van deze zaak zijn bewaard
gebleven.]
3
V,.r>/ü, I :yi >.„.y T^-1 1^>.\ v iVu., per.'.*
P /wV J 4+rr^-'J gw ../-■ „ƒ?*-' J/V
iV.'vkfj j-l^.v>^ 4*'O"-/ '-""'■^'*4 dl J,,; ^.y.".'!'.'..'»^
J 1. iti, *jjt1 fL^" v - -S.'V w^J ---1 Pfci!1,' «-K i'» 1'S j* ■'i
T?j-. -„i r iiJST i. J
■-V p\ J c "df-ify
v fit, t
r - /I 1 1 1 il 1
v l' "r?* v
/it"1 "I'rt.tf
Het vierde biljet om informatie te verkrijgen over Jan Jansz. Besteman; 1646.
Of met andere woorden...
De eiser zei dat nu en dan het doen en laten van de
gedaagde niet altijd volgens de geldende regels verliep,
waardoor hij zo vergiftigd en verhard is geworden dat hij
alle eer en Gods geboden heeft verlaten en op de 29ste
mei laatstleden te Schoorldam ten huize van Gerrit Jansz.,
waard aldaar, nadat hij eerst de zoon van Jan Groen zeer
ernstig verwond heeft, en direct daarna met getrokken
dolk de persoon van Cornelis Jacobsz Wildeboer, jonge
man en inwoner van Schoorl belaagde, met een uithaal
van zijn rechterarm een zekere wond veroorzaakte dwars
door de zenuwen, arteriën [bedoeld is: luchtpijp] en de
hartader, zodanig dat de wond zo vreselijk bloedde, dat
Executie door onthoofding en ophanging, houtsnede (anoniem);
ca. 1600. Collectie: Nederlandse Rechtsgeschiedenis van het
Gevangenismuseum.