Te raadplegen bronnen:
De verbrande Pan, een biografie van een duinvallei.
Oude kaart van Dou Blaeu
Geologie geomorfologie
- zand duinvorming kalkgrens (zie o.a. Eisma, Rozema,
Janssen Schaminée, Berendsen), synbiosis.alterra.nl
(Noord-Hollands Duinreservaat), natuurkennis.nl
Natuurtypen Droge bossen (N15) Duinbos (N15.01)
Duinbos
iets over hun strijd met de altijd aanwezige zeewind. In de
loop der eeuwen vormden zich hier grote loopduinen, met
aan de westzijde flauwe hellingen.
Ten zuiden van Bergen, waar het zand kalkrijker is, zijn
die loopduinen vaak begroeid met duinroos, die de fraaie
Latijnse naam Rosa pimpinellifolia draagt. De dennenbos
sen zijn allemaal aangeplant, vooral om verstuiving van de
duinen tegen te gaan. Na de Tweede Wereldoorlog zijn er
ook nog zwarte dennen geplant, maar na protesten vanuit
het 'kunstenaarsdorp' Bergen is die bosaanleg gestopt.
Iets landinwaarts staat een bronzen beeldje. Dat is van
de grote dichter Herman Gorter, op 26 november 1864
in Wormerveer geboren en overleden in Brussel op
15 september 1927. Gorter woonde in het huis aan de
Verbrande Pan. Het stukje klinkerweg, dat gaandeweg
grasweg wordt, is ooit aangelegd voor de bewoners van
het Panhuis. De Verbrande Pan dankt zijn naam aan een
grote brand waarbij het hele dal is verbrand. Een (duin-)
pan is een ander woord voor duindal.
Biologie
- onderzoekers Bijhouwer, Westhoff, Heijmans, mogelijk
Thijsse, Bijleveld
Cultuurhistorie
- planologie
- het huis natuurlijk (familieboekje Van der Harst)
- letterkunde
- schilderkunst
- natuurwetenschappelijk
Gebruik
- bos
- recreatie
- landbouw
- Panhoeve gebouwd 1909/1910 als zomerverblijf
voor Haagse pianiste Mary Fokker, naar ontwerp door
J.P. Fokker (jongere broer) en aannemer C.J. Ooms,
Alkmaar.
Bron: Hier scheen 't geluk bereikbaar, Schrijvers
over Bergen: van Gorter tot Van Dis, Uitgeverij
Conserve, 2001
In de bermen staan 's zomers aantrek
kelijke planten, zoals het grasklokje,
sint-janskruid en brem. De rimpelroos
is aangeplant, net als sleedoorn en
zuurbes, die in de bosrand staan.
Op de bosbodem liggen dennenap
pels, sommige duidelijk uit elkaar
geslagen door spechten. Tussen de
heide staan ook duinroosjes. Als de
bodem nauwelijks kalk bevat, hebben
ze het erg naar hun zin. Duinroosjes
bloeien in de meimaand roomwit en
hebben in de nazomer fraaie, glim
mend zwarte bottels die in trek zijn bij
vogels en roofdieren, waaronder de
vos. De duinroosjes geuren erg lekker
en worden druk bezocht door bruine
rozenkevers. Zij eten met graagte van
de bloemblaadjes.
Duingebied De Verbrande Pan met gelijknamige villa, ca. 1960. Prentbriefkaart. Collectie
Regionaal Archief Alkmaar, deelcollectie Fotocollectie gemeente Bergen.
29