De Verbrande Pan
Natuur en cultuur van een duinvallei
Aanzet tot een artikel
Vanaf de Zeeweg achtereenvolgens Heidevlak,
Verbrande Pan, Bokkenweide en Heerenweide.
Ook wel: Verbrande Pan-Voorvelt Voor Velt -
Dooren Velt - Voor Velt (kaart Blaeu)
Hmbevink
Phi li
Nog twee bijdragen van Bert Buizer
28
BERT BUIZER
De Verbrande Pan - een circa 2,5 km lange duinvallei -
strekt zich uit van de Zeeweg naar Bergen aan Zee tot
zuidwaarts aan de Woudweg bij Wimmenum. Het is opval
lend dat de valleibodem zich over vrijwel de gehele lengte
op eenzelfde niveau bevindt. Dit beeld komt eveneens voor
op bijvoorbeeld de kaart van Blaeu, uitgegeven in 1662.
In dit artikel gaan we in op het mogelijk ontstaan van deze
langgerekte vallei en op de planten- en dierenwereld. Na
meer op de natuur gerichte onderwerpen, waarin we ook
de bij velen bekende kalkgrens zullen bespreken, richten we
ons meer op de cultuurhistorie van het gebied.
Beschrijving (natuurwijzer)
Als we in Nederland spreken over 'de blonde duinen' gaat
dat over de duinen ten zuiden van Bergen aan Zee. Onge
veer bij Bergen verandert namelijk de samenstelling en ook
de kleur van het duinzand. Ten zuiden van Bergen is het
zand kalkrijk en blond van kleur. Aan de noordkant is het
kalkarm en witgrijs. Het kalkgehalte van het zand laat zich
ook duidelijk aflezen aan de begroeiing van het duin: min
der kalk betekent vooral dat de bodem zuurder is. Op zo'n
bodem kunnen zich heidevelden ontwikkelen. Ook is het
duin hier minder uitbundig begroeid en minder groen. De
grillige vorm van de eiken en hun geringe hoogte verraden
a,ff—
De h"r:j!iSt;nirii;n S>
Beiifiënduin
.Wilgeniiorg
Du(nhfl$ye
Mictnvrhinds
Het Woud
Wimmenummt
Detail Wandel- en fietskaart (van Camperduin tot Wijk aan Zee).
Uitgave VVV Noord-Hollands schiereiland midden, z.j.
Al geruime tijd liep er een afspraak tussen Bert Buizer en de
redactie voor een artikel van zijn hand over De Verbrande
Pan. Want wie anders zou zo'n artikel als auteur meer op het
lijf zijn geschreven dan Bert als bioloog? Maar in de loop der
tijd werd van beide kanten enkele malen uitstel overeenge
komen, en was het zo weer een jaar later. Na het uitkomen
eind 2018 van de Atlas van het Oer-IJ-gebied waarvan Bert
Buizer (mede)eindredacteur was, zou het er dan toch van
komen. Helaas heeft het niet zo mogen zijn; Bert werd 'inge
haald door de tijd'.
Omdat wellicht al wat voorbereidend werk was gedaan, werd
daarvoor navraag gedaan bij zijn weduwe Nelleke Rosier. Het
napluizen van Berts computer gaf als resultaat een inleidende
beschrijving van het gebied (mogelijk met gebruikmaking
van teksten die al waren gepubliceerd), gevolgd door een
opsomming van onderwerpen/bronnen voor dit artikel. Dit
geeft een beeld van zijn degelijke aanpak, al is het resultaat
maar een fractie van wat Bert hierbij voor ogen heeft ge
staan. Toch heeft de redactie gemeend deze fractie als eer
betoon op te nemen in de Bergense Kroniek.
Tevens plaatsen we op pagina 31 een bijdrage van Bert die
eerder was ingezonden bij het artikel Een bronzen dame aan
zee, verschenen in de Bergense Kroniek van november 2005,
over de maker van het beeld, Tjipke Visser.
