Kees Bos, heer
van de Hoftuin
Met zijn klompen is Kees Bos een herkenbare
persoon in Bergen. Hij was ruim veertig jaar
de tuinman van Het (Oude) Hof: van 1974 tot
2015. Over die periode kan Kees veel vertel
len. Trouwens, ook over de historie van Het
Hof van vóór zijn tijd.
8
YVON BOS EYSSEN
Kees Bos aan het werk in de Hoftuin in 1974.
Kees Bos kwam in 1974 op zijn 27ste uit Brabant naar
Bergen, maar hij had in zijn jeugd al in Noord-Holland
gewoond. "Mijn vader was tuinder in De Weere bij
Abbekerk. In mijn jeugd verhuisden we naar Aalst in
Brabant omdat de grond daar goedkoper was. Ik ging naar
de Algemene tuinbouwschool in Eindhoven en volgde
daarna de specialisatie Groenten en kleinfruit in Someren.
Ik werkte van 1961 tot 1972 op het bedrijf van mijn vader
en in 1972 raakte ik betrokken bij de voorbereidingen van
De Kleine Aarde, de bekende proeftuin en milieuproject op
biologische en biologisch-dynamische basis. Dat was toen
een nieuwe kijk op het tuindersvak." Kees was er chef van
de proeftuin en gaf er cursussen.
Maar Noord-Holland bleef trekken dus toen er in 1974 een
vacature was voor tuinman aan de toenmalige Volkshoge
school te Bergen, solliciteerde hij. Er waren 86 sollicitan
ten. Met weinig woorden maakte Kees duidelijk waar hij
voor stond en hij werd aangenomen. Nu zegt hij daarover:
"Ik wist dat ik het zou worden, ik hoorde hier gewoon. Het
Preioogst, ca. 1975.
is een fantastische plek om te wonen en te werken."
Kees en zijn vrouw Ineke woonden aanvankelijk op de
boerderij - eerst op de bovenverdieping, later beneden
aan de voorkant. Na twaalf jaar - er was inmiddels gezins
uitbreiding - konden ze de voormalige directeurswoning
op het westelijk eiland betrekken.
De moestuin
De moestuin ligt op het oostelijk eiland. Toen Kees er in
1974 kwam, trof hij de moestuin aan, met een zandpad
in het midden en oud tuingereedschap in een vervallen
schuurtje. Op zijn verzoek kwam er nieuw tuingereedschap
en een nieuwe schuur. In de moestuin werden eigenlijk
alle groenten verbouwd. "Te veel om op te noemen", zegt
Kees, maar hij begint toch aan een opsomming: "sperzie
bonen, snijbonen, peulen, rucola, paprika, doperwten,
spinazie, tomaten, aubergine, diverse soorten sla, uien..."
Ook leverde het terrein kruiden zoals peterselie, bieslook,
basilicum, knoflook, mierikswortel, en kleinfruit zoals aard
beien, bessen, frambozen. Behalve een oude appelboom
achter het tuinhuisje en een in 1987 geplante notenboom
was er verder geen boomfruit.
"In het begin deed ik alles met de hand: grond omspitten:
6000 vierkante meten; de haag knippen: 200 strekkende
meter, vier meter hoog. Op een trap dus."
De productie van de moestuin was onder de vorige
tuinder niet hoog. Kees wist die enorm te verbeteren. Als
biologisch-dynamisch (BD) tuinder uiteraard zonder kunst
mest, maar met groenbemesting. "Ze vroegen om een
biologisch-dynamische tuin, die heb ik gerealiseerd.
Ik wilde het ook in stijl hebben", vertelt Kees, "dus ik
legde een kruidentuin aan met buxushaagjes om de bed
den, en diverse soorten bessen kweekte ik als leifruit langs
palen en draad."
Van insecten hadden zijn gewassen weinig last: "Doordat
er biologisch-dynamisch geteeld wordt, heb je een ge-
