Daar staat hij dan.
Daar staat hij dan
Vervolgens waren de werkzaamheden aan de beurt die op
de steiger moesten gebeuren: het aanbrengen van de goten
en hemelwaterafvoeren, het afmaken van het geveltimmer
werk en het afhangen van de ramen en (balkon)deuren in de
kozijnen, de schilders van Niek Volkers plaatsten het (enkele)
glas in de kozijnen, ramen en deuren en bewerkten vervol
gens het houtwerk tot het kon worden afgeschilderd. De
basis voor de verf was het nu verboden loodwit en isolatie
glas was er nog niet. Daarna was voeger De Jong uit Alk
maar aan de beurt. Hij maakte eerst, met het nu verboden
zoutzuur (verdund), de gevel schoon en metselde stenen op
de plaatsen waar de kortelingen hadden gezeten. Vervol
gens bracht hij met de voegspijker de voegspecie aan. Na
dit alles verwijderde hij samen met de opperman de steigers
en daar stond de schepping van de architecten Roggeveen
en Hooning te stralen.
Het binnen afwerken
De buitenkant was gereed, maar qua tijd waren we nog
maar halverwege. Nu nog het afwerken. Zo waren er de
elektriciens van Wittebrood, die in de muren sleuven moes
ten hakken voor het aanbrengen van metalen buizen en
dozen waar later de bedrading en het schakelmateriaal
op gemonteerd kon worden. Dit hakken gebeurde met de
hand; muurfrezen waren nog niet uitgevonden. De loodgie
ters van Homma begonnen met het aanbrengen van leidin
gen om later het sanitair op aan te sluiten. De waterleidin
gen waren van koper, de afvoeren van gietijzer. Het afkorten
en het maken van de verbindingen met jijntouw en gietlood
was niet alleen tijdrovend, maar ook werk dat vakmanschap
vereiste. Bij een grotere diameter in gietijzer werd met lo
den buizen verder gewerkt naar de sanitaire voorzieningen.
Voor het opmetselen van de separatiewanden van tufsteen
stelden de timmerlieden profielen en deurkozijnen, waarna
de metselaars deze wanden konden opmetselen. Inmid
dels waren de timmerlieden in de kapverdieping aan het
werk om met regels en tengels de basis te maken voor de
plafonds. Nu konden ook de stukadoors van de gebr. Van
Diepen beginnen met het uitrapen (het aanbrengen van
een grond- of raaplaag) van de ruw gemetselde wanden
en de onderkant van de betonvloeren. Voor wanden waar
behang moest komen, kwam hier blauw pleisterwerk over
heen, voor wanden die naturel bleven - zoals de plafonds
- schuurwerk. In de ruimten waar geen betonvloer boven
was (meestal de natte ruimten), werd tegen het houten rag-
gelwerk steengaas gespannen en daartegenaan stucmortel
aangebracht. Toen de stukadoor klaar was, konden de tim
merlieden beginnen met aftimmeren en de plafonds op de
bovenste verdieping aanbrengen. Daarvoor werden hout,
triplex, zachtboard, asbestplaten en houten sponningschro
ten gebruikt. Langs de wanden en rondom de kozijnen
werden aftimmerlatten aangebracht. Als laatste werden de
deuren afgehangen en voorzien van hang- en sluitwerk. Het
waren stompe paneeldeuren die in een deurenslee met de
reischaaf pas-gemaakt werden. Tegenwoordig worden er
meestal opdekdeuren toegepast: het afhangen daarvan is
minder arbeidsintensief.
Intussen waren de tegelzetters begonnen met het tegel
werk. De tegels werden met mortel gezet en niet - zoals
nu gebruikelijk - gelijmd. Het was de tijd dat er granito
aanrechtbladen en vloeren in natte ruimten werden aan
gebracht. Het maken van deze vloeren gebeurde door
Italianen en ging gepaard met veel slijp- en schuurwerk.
Intussen waren de schilders van Niek Volkers begonnen met
het plamuren en gronden van de houten kozijnen, ramen
en deuren. Het plamuren (wat nu nog zelden gebeurt) was
heel arbeidsintensief en de verf voor buiten was op basis
van loodwit en voor binnen op basis van zinkwit. Dit alles
gebeurde met behulp van plamuurmessen en kwasten, de
verfroller was nog niet uitgevonden.
29
DE BOUW VAN HET NIEUWE HOTEL NASSAU-BERGEN