Jan Roggeveen,
een toegewijd
Bergenaar
Deel 1: gemeentearchitect
en natuurbeschermer
In het Conincxweghplan ligt de Jan Rogge-
veenweg, genoemd naar Jan Hendrik
Roggeveen* (1888-1955). Als directeur
Gemeentewerken, gemeentearchitect,
kunstschilder en voorzitter van de VVV heeft
hij op veel manieren zijn stempel op Bergen
gedrukt, en nog steeds zijn daarvan de
sporen duidelijk zichtbaar. Alle reden om
deze bijzondere Bergenaar nader te be
lichten. In dit deel gaan we in op zijn rol als
(gemeente)architect, in een volgend deel za
zijn rol in de schilderkunst worden belicht.
7
ANS SCHOT, SIEME NIKS
EN JOOP BEKIUS
Jan Roggeveen met vrouw, dochter en pleegdochter. Fotograaf
onbekend. Collectie Regionaal Archief Alkmaar, deelcollectie Piet
Mooij Bergen NH.
Jan Hendrik Roggeveen wordt op 16 juli 1888, met zijn
tweelingbroer Hendrik Jan, geboren in Schagen, waar ze
opgroeien en de lagere school bezoeken. Daarna gaan ze
naar de ambachtsschool in Alkmaar voor een opleiding tot
timmerman. Hendrik gaat in Schagen als timmerman aan
de slag, Jan heeft meer talent voor tekenen en ontwerpen.
Zijn vader is leraar aan de Teekenschool van de Maat
schappij tot Bevordering van de Bouwkunst in Amsterdam
en neemt zijn zoon mee naar deze opleiding. Na het afron
den van de opleiding tot architect/bouwkundig ontwerper
werkt Jan enige tijd op een architectenbureau in Schagen,
waarna hij aangesteld wordt als gemeenteopzichter in
Edam. In 1917 wordt hij gemeentearchitect in Schagen en
in maart 1920 - inmiddels getrouwd - wordt hij op 31-ja-
rige leeftijd opzichter bij Gemeentewerken in Bergen. Als
deze dienst gaat uitbreiden, krijgt hij de titel directeur
Gemeentewerken.
Het gaat dus niet om vernoeming naar Jacob Roggeveen, de zeevaar
der die op Eerste Paasdag 1722 Paaseiland 'ontdekte' en naar wie de
Roggeveenstraat in veel andere plaatsen is genoemd.
Helaas dwingen gezondheidsredenen Roggeveen om met
ingang van 1 juli 1948 ontslag te nemen bij de gemeente.
Op 30 juni 1948 neemt het gemeentebestuur afscheid
van hem in een bijzondere raadsvergadering, waarbij hem
als blijk van erkenning voor zijn verdiensten de zilveren
erepenning van de gemeente wordt toegekend. Bij zijn
afscheid wordt hij toegesproken door gemeentesecretaris
De Vries: 'U was lang niet altijd gemakkelijk, ook niet voor
uzelf. Doch dit was in uw positie een goede eigenschap. U
heeft veel bijgedragen de stichting van inferieure bouwwerken
te verhinderen en vernieling van natuurschoon te voorkomen.
Ook het komende geslacht zal van uw werk nog veel
profiteren.'
Op 21 december 1955 overlijdt Jan Roggeveen, 67 jaar oud.
De betekenis van Roggeveen voor Bergen
Jan Roggeveen is voor Bergen, in de periode 1920 tot
1948, van grote betekenis. Niet alleen als architect en
in zijn functie als directeur Gemeentewerken, maar ook
door tal van maatschappelijke functies die hij vervult, bij
voorbeeld in het bestuur van de VVV en van het Kunste
naars Centrum Bergen (KCB). Hij is medeoprichter van