INHOUD
Van de redactie
Van de redactie 1
Mieke Botman, Bernard Nuijens en Theo Veer
Schetsen van de armenzorg in Bergen 2
in de 19de eeuw
Ans Schot, Sieme Niks en Joop Bekius
Jan Roggeveen, een toegewijd Bergenaar 7
Deel 1: gemeentearchitect en natuurbeschermer
Frits David Zeiler
Judell en Zeiler - een Bergense verbintenis 12
Deel 1: 1907-1940
Ben Ide Min
Rein Valkhoff,
een Bergense kinderboekenschrijver 18
Yvon Bos Eyssen
Een staaltje van pure ambacht. 21
Restauratiewerk Ruïnekerk 60 jaar geleden
Joop Schouten
Gymnastiekvereniging Be Quick 24
ruim 90 jaar
Herman Gelens en Maria Smook-Krikke
In 100 jaar van villa Russenduin via 28
Bio-Vacantieoord tot landgoed Huize Glory
Yvon Bos Eyssen
Waardevolle foto's en verhalen 30
van Trees Bruinsma
Colofon 32
Wij nemen met deze Kroniek afscheid van Trees Bruinsma,
na 25 jaar lidmaatschap van de redactie. Haar activiteiten
behelsden meer dan alleen de redactie: het zou best kun
nen dat u een keer tegen een van de vele foto's aanloopt
die zij heeft gemaakt. Daarnaast in deze Kroniek opnieuw
een 100-jarige - Huize Glory - en een bijna-100-jarige, de
gymnastiekvereniging Be Quick. Het jaar 2018 kan dus
met recht een jubeljaar worden genoemd, niet in het minst
vanwege ons eigen 25-jarig bestaan.
In het glorieuze huis op het Russenduin konden lange
tijd de minder bedeelde bleekneusjes uit het hele land
bijkleuren. Dat niet alle kinderen dit als prettig hebben er
varen, spreekt haast vanzelf. Om nog een betere conditie
te krijgen, konden de kinderen van Bergen bij Be Quick
tot op hoog niveau turnen, waar veel gebruik van werd
gemaakt. Daarbij werd van het ophalen van oud papier
om de verenigingskas te spekken een gesmeerde operatie
gemaakt. Zo ging dat in die tijd, en nog vaak.
De minder bedeelde inwoners van Bergen konden in de
19de eeuw rekenen op ondersteuning vanuit de kerk waar
ze lid van waren. Armenzorg was letterlijk broodnodig.
Voorwaarde was wel dat ze zich naar behoren hadden
gedragen; kom daar tegenwoordig nog maar eens om!
Er was zelfs een onderlinge verzekering tegen ziekte en
ongevallen.
Jan Roggeveen, zoon van een timmerman, werkte zich op
tot architect en directeur Gemeentewerken. Zijn motto kan
worden omschreven als: ontwikkel wat ontwikkeld moet
worden, behoud wat behouden moet worden. Lees het
artikel over Roggeveen en verbaas u over zijn grote erfe
nis. Zijn inzet voor de publieke zaak had hij gemeen met
andere Bergenaren in deze Kroniek: de advocaat Herman
Judell, die erom bekend stond dat hij de belangen van
de gewone mensen zeer was toegedaan, en de eigenaar
van hotel Nassau-Bergen, Christiaan Frederich Zeiler. Zo
bekommerden deze heren zich bijvoorbeeld om het Ber-
gerbos, de uitbreidingsplannen van de gemeente of om
Bello. Daarnaast zaten zij in diverse besturen, zoals van de
VVV en het Sterkenhuis. Ook de schrijver Rob Valkhoff nam
actief deel aan het dorpsleven van Bergen. Over zijn leven
en zijn vele boeken vindt u in deze Kroniek een lezenswaar
dig artikel.
De restauratie en uitbreiding van de Ruïnekerk in de jaren
vijftig had heel wat voeten in de aarde. Ouderwets vak
manschap, het resultaat staat nog steeds 'als een huis'. Een
bijdrage van Yvon Bos Eyssen, gebaseerd op informatie
van de gebroeders Staadegaard. U zult de Ruïnekerk na
het lezen misschien anders bekijken dan voorheen.
Ik wens u veel leesplezier.
Theo de Graaff, voorzitter redactie
1
