Suikerzakjes met een geschiedenis
Naar een idee van Ru Waalewijn (1925 -2017)
BERT VAN DER MIESEN
EN RU WAALEWIJN
In de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw was
het verzamelen van suikerzakjes erg populair.
En nog steeds worden er suikerzakjes ge
vraagd en aangeboden. Er bestaat zelfs een
Club van Suikerzakjesverzamelaars met een
website en een database waarin ruim 87.000
suikerzakjes en wikkels zijn beschreven. Van de
Bergense suikerzakjes en wikkels zijn er op dit
moment 195 beschreven. In dit artikel wordt
de geschiedenis van enkele etablissementen
beschreven aan de hand van de suikerzakjes.
van De Rustende Jager. In de loop van de 19de eeuw is
het etablissement vaak verbouwd en onderging het vele
veranderingen. De Rustende Jager heeft vele eigenaren
gehad. Vanaf de jaren 20 exploiteerde de familie Diesfeldt
het centrum tot de overname door de fa. Schrama in 1975.
De Rustende Jager was het belangrijkste uitgaanscentrum
in het dorp, met een prachtige tuin. Hier werd er gedanst,
gegeten, gedronken en vergaderd. In 1930 hield de Eerste
N.-H. Bioscooponderneming van Schoen en Bak haar eerste
filmvoorstelling. Gymnastiekvereniging Be Quick gaf regel
matig uitvoeringen en amateurtoneelverenigingen Sint Jan
en de Maskerspelers speelden er. Maar ook het Amsterdams
Toneel met Albert van Dalsum kwam naar Bergen trad op
Nederland is een land van verzamelaars. Er zijn verzamel-
beurzen, er is een verzamelkrant, er zijn verzamelwebsites
en er is zelfs een verzameljaarbeurs. De meeste mensen
hebben in hun leven wel eens wat verzameld: van siga
renbandjes, lucifersmerken, tot speldjes en suikerzakjes.
Familie en vrienden die op de hoogte waren van jouw
verzamelwoede, brachten deze objecten vaak voor je mee.
Ouders vonden het een nuttige tijdsbesteding en boven
dien bracht het je nog wat kennis bij over verschillende
landen of personen.
De meeste suikerzakjes zijn klepzakjes en zijn 5,0 x 7,8 cm
groot en in veel gevallen geproduceerd door de firma Van
Oordt uit Rotterdam. Voor bedrijven, hotels en restaurants
was het een eenvoudige en goedkope manier om reclame
te maken en het gaf het verblijf in een hotel of restaurant
nog iets extra's. De suikerzakjes zijn vaak heel simpel: een
kader, een logo of afbeelding met de naam, het adres en
telefoonnummer van het bedrijf. Aan de hand van deze ge
gevens kunnen we ongeveer de ouderdom van de suikerzak
jes bepalen.
Het opvallende en bijzondere is dat veel van de afgebeelde
bedrijven er niet meer zijn. Van de hier weergegeven zes
suikerzakjes bestaat alleen Duinvermaak nog en strandpavil
joen Meyer leeft voort in Hemingway's Beach Restaurant. De
bijgevoegde foto's van vroeger en nu geven ons ook inzicht
in de historische ontwikkeling van Bergen.
De Rustende Jager
Hotel, later café-restaurant, bar-dancing en bioscoop De
Rustende Jager aan de Karel de Grotelaan 1, was het
oudste en belangrijkste cultureel centrum van Bergen. In de
17de eeuw was er al sprake van bebouwing op de plaats
in 'De Rus'. Op muziek van The Ramblers (live) kon gedanst
worden en er waren lezingen en exposities. Het complex
werd uiteindelijk in 2001 afgebroken. Alleen het café
d'Alderliefste en de Taverne zijn nog de restanten van wat
eens cultureel ontspanningsgebouw De Rustende Jager was
(foto vroeger: collectie Regionaal Archief Alkmaar, vervaardi
ger onbekend, datering 1930, foto nu: Bert van der Miesen,
2018).
Het Oranje Hotel
Het hotel-café-restaurant Oranje Hotel aan de Breelaan 7,
met in de eerste decennia van de 20ste eeuw nog telefoon
nummer 3, werd in 1909 geopend. Het Oranje Hotel was
voor de Tweede Wereldoorlog het grootste en belangrijkste
hotel in Bergen, direct tegenover het station. De eerste ei-
25
CAïf RESTAURANT
t,D£ RUSTENDE JAGER"
BODEGA A I. FX ANDER
breelaan - BERGEN N.H.
TELEFOON' (02208) 32 44
BIOSCOOP - SCHOUWBURG