Honderd jaar Molenaar Rietdekkers
Het dak op...
Riet wordt al eeuwenlang als dakbedekking
gebruikt, vooral bij steile daken. Vroeger was
het - naast stro en heideplaggen - heel
goedkoop als dakbedekking; tegenwoordig
wordt het vooral toegepast bij 'huizen in het
hogere marktsegment'. In Bergen staan
nogal wat gebouwen met rieten daken; denk
aan de stolpboerderijen, de molens en na
tuurlijk de villa's, bijvoorbeeld in Park Meer
wijk. Het Bergense rietdekkersbedrijf Mole
naar bestaat dit jaar honderd jaar. We duiken
in de geschiedenis van dit bedrijf en nemen
een kijkje bij de rietdekkers.
12
YVON BOS EYSSEN
Het is aan het einde van de Eerste Wereldoorlog, 1918,
als Jan Molenaar (1890-1975), afkomstig van Uitgeest,
afzwaait als soldaat. Hij gaat op zoek naar werk als
rietdekker. Dat beroep heeft hij van zijn vader Nicolaas
Molenaar geleerd. Het kwam hem ter ore dat Jan
Mors, rietdekker in Bergen, een deel van zijn wijk wilde
verkopen. Rietdekkers hadden in die tijd namelijk een
'eigen wijk', net als bijvoorbeeld de melkboer, de groen
teboer en de schoorsteenveger. Mede door de recente
bouw van Park Meerwijk, zo redeneerde die eerste Jan
Opa Jan Molenaar aan het werk in 1920.
Molenaar, zou er in de toekomst vast meer werk komen.
Bovendien was daar in de omgeving ook veel riet te
vinden. Op 16 maart 1918 wordt bij notaris L. Top de
overeenkomst getekend en start Jan Molenaar zijn riet
dekkersbedrijf in Bergen.
Welke rietdekker de gecompliceerde daken in het Park
Meerwijk bij de bouw in 1917 van riet heeft voorzien, is
niet bekend. Maar onlangs, honderd jaar later, heeft de
firma Molenaar de dubbele villa Meezennest en Meer-
Ihuis (Meerwijklaan 5 en 7) van een mooi nieuw rieten
dak voorzien.
In ons mooie dorp 'zo verscholen in het groen' kwamen
steeds meer mensen wonen en de belangstelling voor
een huis met een natuurlijk rieten dak groeide gestaag.
Jan Molenaar leerde het vak aan zijn zoon en de vakken
nis wordt tot op de dag van vandaag doorgegeven van
vader op zoon(s). Nu wordt het bedrijf geleid door de
vijfde generatie met de broers Jan en Piet Molenaar. En
ook de zesde generatie - Jur en Maurice, zoons van Jan
Molenaar - staat al op de daken. Een deel van de werk
nemers van het bedrijf komt van een rietdekkersbedrijf
in Litouwen, een land waar ook veel wordt gerietdekt.
Een historisch beroep
Het is al gezegd: vroeger was een rieten dak goed
koop. Rietdekkers deden meer in het proces van riet tot
dakbedekking: ze waren ook rietsnijder, rietbinder en/
of riethandelaar. Omdat er niet het hele jaar door riet
gesneden kon worden, waren ze daarnaast in de winter
ook wel klompenmaker of hadden ze een ander beroep.
Zo was de overgrootvader (tweede generatie) van Jan
en Piet Molenaar ook kolenboer. Tegenwoordig is het
dekken van rieten daken een gespecialiseerd zelfstandig
beroep en doet de riet- en strodekker niets anders.
Dat dit beroep van vader op zoon werd en wordt
doorgegeven, is te begrijpen; de techniek kan namelijk
alleen in de praktijk geleerd worden. Een leerling start
als opperman (hulpje) en leert al doende - eerst het
repareren en ten slotte het rietdekken.
Voor houvast bij het werken op een rieten dak maakt
de rietdekker gebruik van rietdekstoelen. De rietdek-
stoel is een tree met pinnen, waardoor deze vast op
het riet ligt.
