Foto's: Arie Roos.
De foto van de kerststal zelf komt van de website
rkparochiebergennh.nl
Het Polygoon-fragment is te zien op
www.openbeelden.nl/media/2499
17
DE KERSTSTAL
Va
De toenmalige secretaris van de KAB Piet van Duin bezig met het
ophangen van de engel. De spreuk op de banier heeft hij destijds zelf
nog geschilderd met lijm en daarna bestrooid met goudpoeder. Het
procedé heeft de tand des tijds goed doorstaan en is nog in perfecte
staat. Dit kun je met recht vakwerk noemen.
Zolder
De eerste jaren stond de groep opgeslagen op de zolder
van de Sint Adelbertusschool. In de week voor Kerstmis
werd hij dan met vereende krachten door een takelgat naar
beneden getakeld. Dit was geen eenvoudige klus, omdat
het gat zo krap was dat de kist met beelden er maar net
doorheen kon. Per handkar of bakfiets werd alles dan over
gebracht naar de kerk. Later stelde Cor Houtenbos een
vrachtwagentje ter beschikking om deze klus te klaren.
Jan Kaldenbach, Piet van Duin (respectievelijk voorzitter en secretaris
van de KAB) en Hildebrand Hoebe (v.l.n.r.) bezig met het plaatsen van
de (eikenhouten) stal
Door toedoen van kapelaan Overtoom werd de stal later
opgeslagen in de kerk. Eerst op de zolder van de pasto
rie en tegenwoordig op de zolder boven de sacristie. Dit
maakt het zetten en plaatsen een stuk eenvoudiger.
Het plaatsen
Het jaarlijks zetten van de stal was vanaf het begin in
handen van de Bergense katholieke bouwvakkers. Dit
gebeurde in het begin door de vaste kern, bestaande uit
Herman Smit, Jan Krijgsman, Jan Kaldenbach, Jaap Leijen,
Hildebrand Hoebe, Piet van Duin en Piet Bijwaard. In de
loop der jaren veranderde de groep 'stalknechten' door
het overlijden van leden van de vaste kern en dankzij
instroom van nieuwe krachten.
Toen de stal voor de vijfendertigste keer werd geplaatst,
had iemand kennelijk pastoor De Haan ingefluisterd dat
het harde werken wel eens gehonoreerd mocht worden.
De ploeg van bouwers werd opgewacht met een aantal
flessen jenever.
- "Klopt het dat dit alweer de vijfendertigste keer is?"
- "Jawel, mijnheer pastoor, dat is correct."
- "En heeft iedereen al die vijfendertig keer dan ook trouw
meegeholpen?"
- "Nou", antwoordde Piet Bijwaard, "het kan zijn dat ik
een keer ziek geweest ben, dat weet ik niet zeker."
- "Dan heb jij er geen vijfendertig jaar op zitten", was het
commentaar van pastoor De Haan.
Alle andere medewerkers kregen een fles jenever,
Piet niet.
Verantwoording
Dit artikel werd geschreven in 1996 voor de medewerkers.
Voor plaatsing in de Bergense Kroniek is het enigszins aan
gepast.
Voor het schrijven van dit stuk zijn destijds interviews afge
nomen met de volgende personen: Piet Bijwaard, Piet van
Duin, Hildebrand Hoebe, mevrouw Jansen-Verburgt en Jan
Kaldenbach. Geprobeerd is om van datgene wat zij zich na
45 jaar nog konden herinneren, zoveel mogelijk één ge
heel te maken.
Uiteindelijk ben ik tot de volgende (beslist onvolledige)
lijst van oorspronkelijke medewerkers aan de bouw van de
kerststal gekomen:
De timmerlieden Piet Bijwaard, Jan Kaldenbach, Daan
Kerkhoven, Jan Krijgsman, Jaap Leijen en Herman Smit,
huisschilder Piet van Duin, smid Hildebrand Hoebe, en de
kunstenaars Ide, Jaap en Siem Min.
