32
BERGENAREN EN DE TWEEDE WERELDOORLOG
De eerste Dodenherdenking op 4 mei 1946. Aanwezig zijn waarnemend
burgemeester Lovink, schoolkinderen, raadsleden, bestuursleden van
de Oranjevereniging en belangstellende burgers. Koos Schekkerman,
hoofd van de Van Reenenschool, voert het woord. Foto: maker
onbekend. Archief Oranjevereniging/Fred Jostmeijer
rust het onderhoud bij de gemeentelijke groendienst, die
deze dodenakker voortreffelijk verzorgt.
De eerste Dodenherdenking, 4 mei 1946
Toen Bergen een jaar later weer enigszins functioneerde,
werd begin mei 1946 de eerste grote Dodenherdenking
gehouden. De plechtigheden - op 4 mei - werden op de
avond van 3 mei voorafgegaan door een interkerkelijke her
denkingsdienst in de Ruïnekerk. Op 4 mei, de eerste natio
nale Herdenkingsdag, was er 's morgens vroeg in de Petrus-
en Pauluskerk een requiemmis voor de oorlogsdoden.
Het programmaboekje voor beide dagen was getiteld Do
denherdenking en herdenking van het verzet en de bevrijding
bij de Bevrijdingsboom. De Bevrijdingsboom was al in 1945
geplant, bij de kruising Van Reenenpark-Renbaanlaan. Bij
deze boom hield een grote groep Bergenaren, iets later die
ochtend van 4 mei 1946, één minuut stilte. Hierna legden
talrijke schoolkinderen bloemen en voerde waarnemend
burgemeester Lovink het woord. Nadat een vrouwenkoor
had gezongen, sprak het hoofd van de Van Reenenschool,
Koos Schekkerman, en zongen de aanwezigen tot slot het
Wilhelmus. 's Middags legden vertegenwoordigers van
Oranjevereniging en gemeente bloemen op de Geallieerde
Begraafplaats.
De herdenking van verzet en bevrijding
Waren de avond van 3 mei 1946 en de daaropvolgende
ochtend gewijd aan de Dodenherdenking, op de middag
van 4 mei stonden het verzet en de bevrijding centraal. De
schoolkinderen liepen vanuit het dorp in optocht langs de
Bevrijdingsboom naar het prachtig gelegen VVV-Openlucht-
theater (nu skibaan Il Primo). Bergens Harmonie musiceerde
ter verwelkoming, waarna oud-verzetsman 'Frits de Zwerver'
(dominee F. Slomp) een rede hield. Leden van de KJVO,
Kennemer Jeudgroep Van Onthouders, gingen volksdansen
en declameren. Na een toespraak van een rooms-katholiek
geestelijke toonden Bergense gidsen, verkenners, welpen
en padvinders hun activiteiten aan het jonge publiek. Toen
de bijeenkomst in het Openluchttheater voorbij was, werden
er in het Van Reenenpark kinderspelen gehouden.
Nóg was de dag niet voorbij, want 's avonds brachten drie
Bergense koren bij de Ruïnekerk liederen ten gehore. Een
filmvoorstelling in De Rustende Jager besloot dit bijzonder
veelzijdige programma van 4 mei 1946.
De gebeurtenissen op 4 mei over de jaren overziend, kan
men nu vaststellen dat de opeenvolgende organisatoren
de onderdelen van deze eerste en van de latere herdenkin
gen tot één Dodenherdenking hebben weten te verenigen.
Steeds worden hierbij alle slachtoffers van de Tweede
Een gedeelte van de 260 graven met 'thumbstones' op de Geallieerde
Begraafplaats; met rechts het Groot Offerkruis. De foto is genomen op
de dag na de Dodenherdenking. Foto: maker onbekend, privécollectie
auteur
De gedenksteen bij de Geallieerde Begraafplaats met de namen van de
twee omgekomen Bergense verzetslieden Jan Martin en Jan Walter.
Dit gedenkteken vervangt de eerdere steen bij de Vrijheidsboom aan
het Van Reenenpark. Op de sokkel van het bijbehorende beeldje staat:
Twee uit velen. Foto: Fred Jostmeijer, mei 2017
