INHOUD Van de redactie Van de redactie Ben Ide Min Een 'edel' initiatief De heren van de droogmaking van het Berger- en Egmondermeer J.N.J. Grooteman en C. Prins Een verloren Russische reisicoon Rusland en Bergen al 217 jaar met elkaar verbonden Henk Jellema Van kapel tot hulpschool Geschiedenis van de Kapel op 't Woud Hendrik Battjes Het geslacht Persijn Voorouders van Jan van Bergens echtgenote Jutte Persijn 14 Pim van der Werf Een zeemanskerkhof in Bergen aan Zee (1914-1941) 19 Bert van der Miesen Op de fiets: een rondje Bergen, 1886-1927 Deel 1 22 Trees Bruinsma 'Vroeger werden kunstenaars met enige reserve bekeken' Interview met beeldhouwer Gerard van der Leeden 28 Nel Jongejans Bouwen op geloof Kerkgeschiedenis van Egmond, Bergen en Schoorl 31 Colofon 32 We hinkstapspringen in deze Bergense Kroniek weer door de tijd. Zo kijken we in de middeleeuwen om onze zoektocht naar de vroegste wortels van de heren van Bergen te hervat ten. Nu zijn we beland bij de rijke adellijke familie Persijn. De Andreaskruizen in hun familiewapen hebben ze mogelijk doorgegeven aan Amsterdam, een flink deel van hun ver mogen aan de bouw van de grote kerk die onze Ruïnekerk is geworden. Ook de kapel van Wimmenum, de Kapel op 't Woud, stamt uit de middeleeuwen. Na de roerige jaren rond 1572 werd hij eerst een tijd niet meer gebruikt, en kreeg later een bestemming als school. Indirect veroorzaker van deze roe rige jaren was Maarten Luther die vijfhonderd jaar geleden zijn beroemde stellingen spijkerde op de kerkdeur van Wittenberg. In dit 'Hervormingsjaar' kunt u in museum Het Sterkenhuis deze zomer een tentoonstelling bezoeken over het reilen en zeilen van de kerkgenootschappen in onze omgeving. Een paar jaar voor 1572 was de Bergermeer drooggelegd door de toenmalige heer van Bergen, Hendrik van Brede- rode. Hij deed dit samen met Lamoraal van Egmont. Heel wrang was dat beiden wegens de hiervoor genoemde roe rige jaren niet lang konden genieten van de uitbreiding van hun grondbezit. Brederode stierf in ballingschap en Egmond werd luttele maanden daarna door Alva onthoofd. Een paar honderd jaar later speelde zich in 1799 de slag bij Bergen af tussen Nederlanders en Fransen aan de ene kant, en Engelsen en Russen aan de andere kant. Er worden in onze omgeving nog steeds voorwerpen gevonden van slachtoffers, bijvoorbeeld een bronzen reisicoon van een Russische soldaat. Nog geen honderd jaar later maakte de fiets rond 1880 zijn opwachting. Wat is het niet fijn om op de eerste de beste mooie voorjaarsdag de fiets te pakken om van de omgeving te genieten. Dit gebeurde dan ook in die beginjaren. Voor de burgers bleek het evenwel flink wennen als ze opeens een groepje lieden op die rare vehikels zagen opduiken. Ook de overheid kreeg het druk met het bedenken van nieuwe regels - uiteraard inclusief bijbehorende boetes - en het aanpassen van wegen, bruggen en tollen. Kort daarna wordt in de Eerste Wereldoorlog het Zeemans kerkhof ingericht in de duinen bij Bergen aan Zee, bedoeld voor aangespoelde omgekomen zeelieden. Hierover gaat het laatste artikel van Pim van der Werf, die helaas afgelo pen januari overleed. Met het interview met de beeldhouwer Gerard van der Leeden zijn we in de moderne tijd beland. Vervaardiger van bekende kunstwerken en oprichter van de academie Deukalioon. Zaken als de Bakemaflat, uiteraard het KCB, de kunstmarkt, woningbouw aan de Natteweg en gewonnen prijzen komen voorbij. Ook opmerkelijk te lezen hoe er soms met kunst wordt omgesprongen. De redactie wenst u weer veel leesplezier. Theo de Graaff, voorzitter redactie 33

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Bergense kroniek | 2017 | | pagina 3