Aantekeningen van een 17de-eeuwse
secretaris van Bergen
Schatgraven in het memorieboek van Reijer Gerritsz. van Schoorl
In het Regionaal Archief te Alkmaar bevindt zich een zogeheten memorieboek dat uit de
Gouden Eeuw stamt. Hoewel het opgenomen is bij de documenten van de gemeente Bergen,
is het een zeer persoonlijk document waarin ene Reijer Gerritszoon alles opschreef wat hij
wilde onthouden; vandaar de naam memorieboek. Dit dikke manuscript (ca. 280 bladzijden)
is gevuld met uiteenlopende zaken die op zich niets met elkaar uitstaande hebben; van
geboortedata tot recepten, van aanstellingsbrieven tot modellen voor notariële aktes.
Persoonlijke aantekeningen van een belangrijke Bergenaar, zo blijkt uit de inhoud.
Dit boeck hoort toe Reijer Gerritssoon woonende
tot Schoorel bij de kerck
Ende die dit vint salt hem weder brengen
Almachtighe vader in der eeuwicheijt
verlicht mijn geest tot uwer eeren
Op dat ick mach door neersticheijt
mijn voorgenoomen werck met lieff leeren
Reijer Gerritssoon 1635
heeft dit geschreven
in den maent julij den xxvjen
julij anno 1635 anno domine anno 1635
Die dit boeck vint eer het wech is
die sal sterven eer hij sieck is
die dit vint eer het is verlooren
die sal sterven als hij is gebooren
!'<mV t Locot Qaflf ccr fjtf rver^J^^
ftC CO' lj{ fïec h j(j 1
iojili XwV (T^fjCt })crLco\CtJ
yt' j I bol aCd? I)j' !fc> tjri'ycOz
7
ERIC EN ANNELIES VAN DER WAL
Reijer begon met dit boek in 1635, op 17-jarige leeftijd.
Hij maakte meteen aan iedereen duidelijk dat dit zijn eigen
boek was. Op de eerste bladzijde schreef hij namelijk:
Een jaar later voegt hij er nog de volgende 'verwensing' aan
toe:
1636
Reijer wilde net als zijn vader notaris worden. Hij ging al
vroeg bij hem in de leer als notarisklerk. Een groot deel
van het boek is dan ook gevuld met allerlei modellen van
notariële aktes, die waarschijnlijk uit het repertoire van
zijn vader stammen. Verder bevindt zich in het boek een
'Proeve om een notaris te maecken', een soort vraag-en-
antwoordspel, of quiz, zoals we nu zouden zeggen.
Wie is deze Reijer Gerritsz.?
Reijer Gerritsz. stamt uit een familie van secretarissen. Zowel
zijn grootvader, zijn vader als zijn broer waren allen secretaris
van Schoorl. Zijn vader, Gerrit Reijersz., was daarnaast ook
notaris en baljuw. In een akte van de Amsterdamse notaris
Jan Volkaerts Oli wordt vader Gerrit Reijersz. vermeld als
baljuw van de heerlijkheid Bergen en bij het Hof van Holland
(Rekesten om amandement) wordt hij eveneens vermeld als
de baljuw van Schoorl.
Reijer Gerritsz. zelf is, zoals hij in zijn boek schreef, geboren
te Schoorl bij de kerk op 18 april 1618. Rond 1644 trouwde
hij met Aecht Majers, de dochter van de toenmalige
burgemeester van Warmenhuizen Maijert Willems en
Maertje Lamberts. Zij kregen twee dochters: namelijk
Neeltje Reijers, gedoopt 25 december 1646 en Trijntje
Reijers (Raijers) 16 juni 1650.
QfauW If (p
Vermelding door Reijer Gerritsz. van zijn geboortedatum:
Reijer Gerritsz. is gebooren den 18 april ann[o] 1618
1 x i -6
De verwensing die Reijer Gerritsz. op de eerste pagina van zijn
memorieboek schreef (1636)