symbool voor de Berger huisvrouwen, die haar voorbeeld
zullen volgen, om hetzelfde in eigen huis te doen. Hij ziet
daarin de idylle voor vele Berger huisvrouwen, die straks
op de meest gemakkelijke wijze, met behulp van het gas,
het eten kunnen klaar maken voor de talrijke pensiongasten
in Bergen. Hij ziet daarin ook de idylle van de spartelende
kinderen in een heerlijk bad, door de gasgeyser verkregen.
14
BERGENSE KRONIEK, APRIL 2015
Van Reenen, mevrouw Van Reenen-Jurriaans, de ope
ningshandeling door in het distributielokaal de kraan
open te draaien. In deze daad van de eerste huisvrouw
van Bergen ziet wethouder Leesberg van Alkmaar 't
De bijeenkomst wordt afgesloten met een kook
demonstratie in De Rustende Jager en een lunch in
hotel Nassau-Bergen.
Niet alle Bergenaren blij
In het dorp wordt er nog wel gemopperd op de prijs
die men moet betalen voor het gas uit Alkmaar; Heiloo
betaalt maar 151/2 cent! En op het gemeentehuis is ook
niet iedereen tevreden. Raadslid Bogtman wijst in een
vergadering van 2 september 1924 op het nadeel van
de gaskachel in de burgemeesterskamer, de gaskachel
die door het Gasbedrijf aan de gemeente cadeau is
gedaan. Een elektrische kachel kost maar 3/ cent per
kWh, wat veel voordeliger is dan de 16 cent per m3
voor het gas. Burgemeester H.D.A. van Reenen vindt
de gaskachel niets meer dan een beleefdheidscadeau
tje en zegt dat wanneer de gaskachel niet bevalt, deze kan
worden afgesloten.'
De aanleg van het buizennet in het dorp duurt een aan
tal jaren. Voortdurend wordt er gekeken naar het aantal
aansluitingen en het rendement. Bewoners aan de Zuid
laan bijvoorbeeld moeten garant staan voor minimaal
f 2,50 aan gas per maand. Zij krijgen pas in 1929 een
aansluiting.
Bergen aan Zee
En Bergen aan Zee? Bergen aan Zee zal moeten wachten
tot de komst van het aardgas. Al vroeg in de onder
handelingen is duidelijk dat het gasnet niet uitgebreid
zal worden naar Bergen aan Zee: te hoge kosten voor
te weinig bewoners. De bewoners willen echter graag
aansluiting. In 1934 verzoekt mevrouw M. Marinkelle uit
Bergen aan Zee de gemeenteraad de badplaats op het
gasnet aan te aansluiten. De gemeenteraad beschikt af
wijzend; de meeste woningen worden slechts twee drie
maanden per jaar gebruikt, zodat een dergelijke aanslui
ting niet rendabel is.
Bergen schakelt in 1968 over van het Alkmaarse stadsgas
naar aardgas. Maar een gasleiding naar zee blijkt nog
Een gasmuntmeter met gasmuntjes. De prijs van het gas is hier 25 cent
per m3. Collectie Motoren Museum. Foto: Bert van der Miesen
steeds niet rendabel. Voor het koken blijft men in Bergen
aan Zee dus aangewezen op het elektrisch fornuis of op
flessengas.
In 1977 wordt op de boorlocatie aan de Verspyckweg
aardgas aangeboord, dat via een leiding naar het behan
delingsstation bij de Koedijker vlotbrug wordt gevoerd.
Als compensatie voor de overlast van het boren wordt
via dat leidingtracé door het duin ook Bergen aan Zee
eindelijk aangesloten op het landelijke aardgasnet.
Bronnen
- Alkmaarsche Courant van 25, 31 okt., 26 nov, 1923, 10 juli 1924
- Archief Gemeente Alkmaar, 1920-1944 inv. nrs. 4912, 4940 - 4944
- Archief Gemeente Bergen 1811-1921 inv. nrs. 20-22, 28, 29, 492, 896
- Archief Gemeente Bergen 1922-1969 inv. nrs. 1, 8, 1237-1238
- P Kooij, De gasvoorziening in Nederland rond 1880, in:
Gas.100e jaargang, 1980
- L.J.N. Kouwenberg, Alkmaar verlicht, Schoorl 1982
- H.W. Lintzen et al., Geschiedenis van de techniek in Nederland:
de wording van een moderne samenleving, 1800-1890. Dl. 3.
's-Gravenhage 1993
- J. MacLean, Geschiedenis der gasverlichting in Nederland,
Zutphen 1977
- R. Waalewijn en B. van der Miesen, Bergen onder stroom.
100 jaar elektriciteit, Bergense Kroniek, themanummer 10,
maart 2013.