Souvenir uit Bergen
Berger Duintjes in een blikken trommeltje.
een terugblik op een geslaagde vakantie!
I
i
m
In 1910, dus al ruim een eeuw geleden, lanceerde banketbakker
Roos het 'Berger Duintje'. Amsterdam had zijn 'koggetjes',
Middelburg zijn 'boterbabbelaars', Den Haag zijn 'hopjes' en ja,
waarom geen nieuwe traditie ingevoerd in de vorm van een sma
kelijk zandkoekje? Leuk om mee te nemen als vakantieherinne
ring, of om cadeau te doen aan familie of vrienden thuis.
We weten niet hoe bakker Roos deze koekjes eerst verpakte,
maar vanaf het eind van de jaren '40 werden blikken trommel
tjes als cadeauverpakking ('in luxe fototrommel') geïntrodu
ceerd. Blikken trommeltjes, busjes en doosjes werden niet alleen
gebruikt voor het verpakken van koek, maar ook voor thee,
cacao, hoestpastilles tot en met wrijfwas en wat al niet meer.
Al deze trommeltjes, doosjes en blikjes werden geperst uit ver
tind blik en in kleur gespoten. De koek- en snoepblikjes werden
natuurlijk bedrukt met taferelen uit het oord van herkomst.
Dat was weer eens wat anders dan de eeuwige ansichtkaart.
Hetgeen overigens niet wegnam dat de gebruikte foto's traditio
neel romantisch waren en soms nog uit de jaren '30 stamden.
We beelden hier twee verschillende versies van de koektrommel
tjes af, die beide even groot zijn: ongeveer 6,5 cm hoog, 11 cm
breed en 17 cm lang. Het blauwe exemplaar, met de Ruïnekerk
in de staat van vóór de restauratie op het wat bolle deksel, is
het oudste van de twee en dateert uit het begin van de jaren '50.
Op de linkerzijde is een vooroorlogs tafereel van de
Haemstedelaan/Ronde Kom afgedrukt. De afbeelding
is als ansichtkaart door de firma Brouwer rondom 1930
in de handel gebracht. Ter rechterzijde is het Melkbrug-
getje op de Oude Hof afgebeeld terwijl aan de voorzijde
het stationsemplacement in Bergen-Binnen is afgebeeld.
De kolenloodsen van brandstoffenhandel Akerboom zijn
hierop goed zichtbaar. De achterzijde van dit trommeltje
toont de Hertenkamp met heel jonge beplanting. Eveneens
aan de achterzijde, op de rand van het enigszins bolle dek
sel, staatWettig gedeponeerd Meer Baet'.Meer Baet' was
een in Amsterdam gevestigd reclamebureau dat vóór WO II
een vakblad voor de reclamebranche uitbracht.
Het meest bijzondere trommeltje waarin Berger Duintjes wer
den verkocht, werd niet in omloop gebracht door banketbakker
Roos, maar door bakkerij Zweep in de Molenstraat. In plaats
van foto's liet bakker Zweep kleurige aquarellen op de trommel
tjes afdrukken. (Ze zijn gesigneerd 'HS', waarvan we niet te we
ten zijn gekomen waar deze initialen voor staan.) Op het deksel
staat opnieuw de Ruïnekerk in zijn oude staat, dat wil zeggen:
van voor de grote restauratie en uitbreiding in de jaren '50.
Op de zijden staan achtereenvolgens afgebeeld de stoomtram
Bello in de duinen, de Sparrenlaan, de zeer weids weergegeven
Hertenkamp en het Russisch monument. Werkelijk een souve
nir dat Jacob en Marie van Reenen zeker zou zijn bevallen!
Het grote succes van dergelijke rechthoekige koektrommeltjes
werd landelijk uitgebuit. Overal in de toeristische centra waren
ze verkrijgbaar, uiteraard van lokale afbeeldingen voorzien.
Naast de hier afgebeelde en beschreven trommeltjes kennen
we ook rode en blauwe exemplaren. Hier zijn de foto's op een
ondergrond van een ruitjespatroon afgedrukt en banketbakker
Roos bracht ook deze versies in omloop.
BERT BUIZER EN
FRITS DAVID ZEILER