Sociaal culturele bestemming vanaf 1955
Kranenburgh had voorlopig een sociaal-culturele bestemming
gekregen: in 1955 betrok de Culturele Raad Noord-Holland
onder leiding van Hans van Ree een aantal kamers op de eerste
verdieping van de villa en is daar gebleven tot 1971. Ook het
Europese Volkshogeschoolwerk (EVW) onder leiding van Bob
Schouten kreeg er tijdelijk onderdak. Kranenburgh bood tevens
tijdelijke huisvesting aan de uitpuilende Sint Adelbertusschool.
Ook de Van Reenenschool vond hier een tijdelijk onderdak.
Lucebert en Nico Berkhout in Kranenburgh (1955-1956)
De dichter/schilder Lucebert (Lubertus Swaanswijk) woonde
vanaf 1953 afwisselend op verschillende locaties in zomerwo
ningen in Bergen. In 1955 ontmoette hij dichter/toneelregis-
seur Bertold Brecht. Lucebert aanvaardde de uitnodiging van
Brecht om in Oost-Berlijn te komen werken en hij verhuisde
met zijn gezin.
Na een half jaar hield Lucebert het voor gezien. Zijn vrouw
Tony belde vanuit Oost-Berlijn naar de Bergense burgemees
ter Huygens om te vragen of er nog woonruimte beschikbaar
was. De burgemeester bood enkele kamers in Kranenburgh
aan. Dit werd in grote dank aanvaard. Vanuit Kranenburgh
hervatte Lucebert zijn werk.
Ook de kunstschilder Nico Berkhout en zijn vrouw vonden
omstreeks diezelfde tijd onderdak in Kranenburgh. Na enige
tijd kregen beide kunstenaars de kans om de oude kunstzaal
van Piet Boendermaker aan het Boendermakerhof als atelier
in gebruik te nemen. Later kocht Lucebert de kunstzaal, met
behulp van een geldinzamelingsactie, en knapte het woonge
deelte op, waarna Lucebert er met zijn gezin in kon trekken,
terwijl Nico Berkhout naar een woonhuis met atelier aan de
Turfweg verhuisde.
Kranenburgh en het Kunstenaarscentrum Bergen (1960-1965)
Zomer 1959 werd in Kranenburgh een boeiende expositie
gehouden van kunstwerken uit particulier bezit. Deze exposi
tie was van indrukwekkende klasse. Er werden kunstwerken
getoond van onder meer Jan Sluyters, Charley Toorop, Henri
le Lauconnier, Leo Gestel, Harry Kuijten en zelfs van Vincent
van Gogh.
Deze succesvolle expositie droeg er mede toe bij dat de ge
meenteraad in oktober 1960 besloot om kosteloos de begane
grond en de tuin van Kranenburgh als expositieruimte aan het
Kunstenaars Centrum Bergen ter beschikking te stellen. Te
vens kreeg het KCB subsidie om er noodzakelijke voorzienin
gen mee te bekostigen en een expositie te organiseren van het
werk van de overleden beeldhouwer Willem Reijers. Tot die
tijd had het KCB onder meer de voormalige doorrijstal van de
Rustende Jager (de huidige 'Taverne') als expositieruimte in
gebruik gehad.
Ruim vijf jaar heeft het KCB gebruik gemaakt van Kranen
burgh voordat het naar het Plein verhuisde. De kunstzaal op
het Plein werd gehuurd van de stichting Noord-Hollands
Kunst Centrum (NHKC). Een gedeelte van de huuropbreng
sten werd aangewend voor aankoop en beheer van kunst.
Deze NHKC kunstcollectie zou later, samen met de kunstcol
lectie van de gemeente Bergen, de basis van de kunstverzame
ling voor het toekomstige museum Kranenburgh vormen.
BERGENSE KRONIEK, APRIL 2014
Meester Huibers met klas 2/3
van de Sint Adelbertusschool
ca. 1958 voor Huize Kranenburgh
Lucebert met zijn vrouw Tony foto Martien Coppens)