Hilde van der Laan
Een schilderachtige vrouw is Hilde van der Laan geweest.
Zij is in de periode 1970-1990 een groot aantal jaren
secretaris (of zoals zij zelf consequent schreef: secretaresse)
geweest. In haar werkzame leven was zij lerares handwer
ken en handenarbeid, voornamelijk aan de mms aan de
Rondelaan.
Zij hield de touwtjes strak in handen en communiceerde
het liefst per brief (ook met haar medebestuursleden),
waarvan vele nu nog het lezen waard zijn. Opmerkelijk is
dat zij meerdere keren in haar brieven schreef dat het bij
voorkomende problemen toch veel eenvoudiger is om even
te telefoneren. Zelf deed zij dat klaarblijkelijk ook niet.
Af en toe ontving zij ook kritische briefjes van de leden, die
zij las en beoordeelde. En als zij meende dat de kritiek niet
terecht was, retourneerde zij het schrijven aan de afzender
met de mededeling dat het maar als nooit geschreven moest
worden beschouwd.
Zij hield nauwkeurig bij dat bij overlijden van leden de
één niet meer postume waardering kreeg dan de ander en
hierover schreef zij dan, door hedendaagse ogen gezien,
hilarische epistels.
De tijdschriften die door het leesgezelschap circuleerden,
werden opgeborgen in mappen die, natuurlijk in verband
met slijtage, zo nu en dan vervangen moesten worden. Een
aantal vrouwelijke lezers werd bij haar thuis uitgenodigd
en dan werden er nieuwe mappen gemaakt. Zij schreef een
uitgebreide handleiding, voorzien van duidelijke 'bouw
tekeningen', zodat niets aan het toeval werd overgelaten.
Ook de gebruikte materialen werden duidelijk in 'het
bestek' vermeld en zo togen de dames dan aan het werk.
Het was kennelijk erg geanimeerd, blijkens de vele bedank
briefjes die zij na gedane arbeid ontving en zorgvuldig in
het archief stopte! Soms kwam het voor dat een tijdschrift
uit de map bij een lezer zoekraakte, wat de nalatige lezer op
een niet mis te verstane wijze onder de neus werd gewre
ven. Indien mogelijk moest het vermiste tijdschrift op eigen
kosten worden vervangen, wat natuurlijk lang niet altijd
mogelijk was. En als het tijdschrift alsnog boven water
kwam, moest dit door de lezer weer worden ingevoegd in
de juiste map!
In 1993 werd Hilde 90 jaar, vele mensen werden uitgeno
digd voor een ontvangst in het Witte Huis waarbij zij sti
puleerde, dat het feest om 19.00 uur afgelopen moest zijn.
In 1998 is zij, 95 jaar oud, overleden.
wordt het drie jaar later weer verkocht voor 425,-.
In 1986 wordt het 75-jarig bestaan gevierd en een jaar later
houdt men een tijdschriften-enquête, waar als favoriete
tijdschriften uit de bus komen: Apollo, Antiek, Audubon,
National Geografie, Merian, Prana en Tableau. Een aantal
van deze bladen zit nog steeds in de portefeuille.
Vanwege een grote lezersuittocht wordt in 1989 een huis-
aan-huis-ledenwerfcampagne gehouden. Dat levert zes
nieuwe lezers op.
Onder Ons nu
Tot op de dag van vandaag, 100 jaar na de oprichting,
rouleren de tijdschriften - nu in moderne plastic koffertjes -
'Onder Ons' in Bergen (met enkele leden in Alkmaar).
Het huidige bestuur, onder voorzitterschap van Jaap
Schoen, is vol enthousiasme begonnen aan de tweede
eeuw van het gezelschap.
Er zijn 26 leden die over een keur aan tijdschriften - geen
boeken meer - kunnen beschikken. Er zijn abonnementen
op o.a. het Archeologisch TijdschriftBres, EOS, Filosofie
Magazine, Geschiedenis Magazine, Historisch Nieuwsblad,
Hollands Maandblad, Kunstbeeld, Merian, Monumenten,
National Geographic, Ons Amsterdam, Onze Taal,
De Parelduiker, Passionate, Prana, Tableau, Natuur
wetenschap en Techniek, en het Museumtijdschrift.
De contributie voor dit grote aanbod bedraagt 55,- per
jaar en op de jaarvergadering kunnen de oude jaargangen
worden gekocht, meestal voor een fractie van de
abonnementskosten.
Belangstellenden voor het lidmaatschap van onze leeskring
kunnen contact opnemen met de secretaris, Jan Oostveen.
Net als 100 jaar geleden hebben we geen website.
Op 5 november 2011 vierde het gezelschap haar 100-jarig
bestaan met een feestelijke middag in de wintertuin van
Frankenstate, opgeluisterd met muziek van het Bergense
salonorkest Franje.
Met dank aan Frits David Zeiler, met name voor zijn
bijdrage aan de gegevens van de leden uit 1911.
CD
Z
CD
(foto: eigendom mevr. Van Werven)
Bronnen:
- Archief Onder Ons.
- H. Gelens en B. v.d. Graaf, 'De familie Maschmeijer en Zuilenhof'
In: Bergense Kroniek (2008), themanummer 7.
- Letterkundig lexicon voor de neerlandistiek (www.dbnl.org).
- P. Vijn en F.D. Zeiler, 'Van Bonda naar Romeny: De Eerste Bergen-
sche Boekhandel in 1928'. In: Bergense Kroniek(2010), nr. 2, p.14-16.